Mohammad là người hùng trên biển, tuy nhiên vào đến đất liền anh lại trở thành tội phạm buôn người và bị kết án 142 năm tù giam. Đây được xem là ví dụ điển hình cho việc nhiều người di cư đang bị buộc tội và nhận những bản án khó tin ở Hy Lạp, theo các nhóm nhân quyền.

Vào tháng 12/2020, Hanad Abdi Mohammad, đến từ Somalia, đã sợ hãi đặt tay lên bánh lái của một chiếc thuyền buôn lậu đang chìm ngoài khơi đảo Aegean, Hy Lạp, với quyết tâm phải tự cứu mình và 33 người khác trên tàu.

Sáu tháng sau đó, người đàn ông 28 tuổi này đang thụ án trong một nhà tù trên đảo Chios của Hy Lạp sau khi nhận bản án 142 năm tù vì tội buôn lậu người, theo New York Times.

“Tôi vẫn còn gặp ác mộng về đêm hôm đó”, luật sư của Mohammad dẫn lời mô tả của anh về chuyến vượt biên định mệnh từ Thổ Nhĩ Kỳ.

Bản án mà Mohammad phải nhận còn nặng hơn cái chết do đuối nước của 2 người phụ nữ vượt biên hôm ấy. Nhưng anh nói rằng mình không hề hối tiếc. “Nếu không làm điều đó, tất cả chúng tôi đã chết rồi”.

Từ người hùng bỗng chốc trở thành phạm nhân bị kết án 142 năm tù

Theo luật sư của Mohammad, 8 người di cư trên thuyền nói rằng những kẻ buôn lậu Thổ Nhĩ Kỳ đã bỏ rơi con thuyền chở những người tị nạn từ Somali giữa hải trình, và Mohammad là người đã cố gắng lèo lái nó.

Anh là một trong số những người tị nạn phải nhận các án tù dài hạn vì tội buôn người hoặc tạo điều kiện cho người nhập cảnh bất hợp pháp, bất chấp các phản bác rằng họ chỉ tìm kiếm sự an toàn, theo các nhóm nhân quyền.

Hàng trăm người di cư tụ tập tại biên giới Thổ Nhĩ Kỳ – Hy Lạp năm 2020 (Ảnh chụp màn hình New York Times).

Hàng chục trường hợp như vậy đã được xác định trong vài năm qua.

Theo các chuyên gia pháp lý và các nhóm nhân quyền, việc đưa người di cư ra xét xử vì tội buôn lậu bắt đầu từ cuộc khủng hoảng di cư năm 2015-2016, khi hơn 1 triệu người tị nạn trốn sang Hy Lạp.

Những bản án gây sốc

Ở cùng phòng giam với Mohammad là 2 người đàn ông Afghanistan, 24 và 26 tuổi, đều nhận án tù 50 năm vì tạo điều kiện cho người nhập cảnh trái phép vào Hy Lạp trong các chuyến đi biển vào mùa thu năm ngoái.

Buồng giam bên cạnh là một người đàn ông Syria 28 tuổi, thụ án 52 năm tù giam vào tháng 4 sau khi vượt biên từ Thổ Nhĩ Kỳ cùng với vợ và ba con.

Được biết, Mohammadi phải nhận mức án cao là vì trong vụ đắm tàu, đã có 2 người tử vong do đuối nước. Một bản sao của phán quyết từ tòa án hình sự Lesbos ngày 13/5 cho thấy Mohammad đã bị kết án tổng cộng 142 năm 10 ngày tù vì tội buôn lậu người di cư không có giấy tờ vào Hy Lạp.

Theo các luật sư của Mohammad, trong 2 năm qua, những kẻ buôn lậu ngày càng giảm thời gian đi tàu, chúng bỏ rơi tàu hoặc chỉ người di cư cách điều khiển tàu khi đến gần vùng biển Hy Lạp.

Khi tàu thuyền đến bờ biển Hy Lạp, một người di cư thường bị chính quyền địa phương chọn ra để kết tội mà không có bằng chứng xác thực.

Ioannis Ioannidis, Chủ tịch Liên đoàn Nhân quyền Hellenic cho biết: “Các bản án cao một cách khó tin là một cách đe dọa. Họ muốn nhắn nhủ với người tị nạn rằng: Bạn sẽ phải đối mặt với hàng nghìn khó khăn và rủi ro để đến được đây. Nếu đến được thì cuộc sống của bạn sẽ là địa ngục”.

Về phần mình, Hy Lạp khẳng định rằng tòa án nước này công bằng và họ có nghĩa vụ bảo vệ biên giới của mình.