Điểm nóng nhất của mặt trận hiện nay là Soledar đang bị quân Nga làm mưa làm gió. Kể từ ngày 9/1, giao tranh đã diễn ra ở trung tâm thành phố Soledar và trong khu vực các tòa nhà năm tầng ở phía đông bắc thành phố. Hai nhà ga, một số mỏ muối, các tòa nhà dân cư ở phía nam và đông nam dọc theo Phố Oktyabrskaya đều nằm dưới sự kiểm soát của Nga. 

Hai thành phố Soledar và Bakhmut đang dần thất thủ?

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Anna Malyar cho biết: “Họ tập hợp lại, thay đổi chiến thuật và tiến hành một cuộc tấn công mạnh mẽ mới. Giờ đây, kẻ thù đã thu hút một số lượng lớn các nhóm tấn công được hình thành từ lực lượng dự bị tốt nhất của Wagnerites”. 

Theo bà thứ trưởng Quốc phòng Ukraine, thì “những trận chiến khốc liệt đang diễn ra ngay bây giờ. Và tình hình ở Soledar đang cực kỳ căng thẳng”.

Các trận chiến khốc liệt đã bắt đầu giữa hai bên để giành lấy tòa nhà hành chính của Soledar và Nhà Văn hóa lân cận, hay nói cách khác là giành lấy trung tâm thành phố. 

Hình ảnh vệ tinh cho thấy một đám cháy lớn gần quảng trường trung tâm. Lực lượng phòng thủ của Ukraine đã trở nên rời rạc, không còn là một tập hợp bởi một chỉ huy duy nhất mà bị xé ra thành các nhóm nhỏ riêng biệt. 

Trước hỏa lực của Nga, lữ đoàn sơn cước 128 của Ukraine bắt đầu rút quân và nhanh chóng biến thành một chuyến tẩu thoát. Lữ đoàn 61 cũng bắt đầu rời khỏi vị trí. Hệ lụy dẫn đến việc thoái lui của lữ đoàn sơn cước số 10, cũng như lữ đoàn xe tăng số 17. Điều đáng nói, lữ đoàn xe tăng số 17 chính là linh hồn của lực lượng dự bị tác chiến cuối cùng được cho là sẽ trấn giữ Soledar và bịt lỗ hổng trong hàng phòng ngự của Ukraine.  

Tình hình cũng khó khăn ở thành phố cận kề Bakhmut. Người Nga đang cố gắng cắt đứt liên lạc của cả hai thành phố Bakhmut và Soledar để bao vây quân đội Ukraine trong các thành phố này.  

Ngoài ra, việc kiểm soát các điểm này sẽ tạo ra mối đe dọa trực tiếp đối với nguồn tiếp tế cho quân đội Ukraine ở Bakhmut dọc theo tuyến đường từ Slavyansk. Hiện quân Nga cũng đang cố gắng đánh chiếm Bakhmut từ phía tây nam, tấn công Kleshcheevka, với mục tiêu chính là bao vây thành phố.

Đến sáng ngày 9/ 1,  các đơn vị của Lực lượng thân Nga đã đánh đuổi các phân đội hỗn hợp của quân đoàn 60 và 17 Ombre ra khỏi làng Podgorodnee, tức là phía Nga họ đã mở ra khả năng bao vây Bakhmut từ phía bắc. Ở phía nam và đông nam thành phố, các công sự đang bị phá hủy và lãnh thổ xung quanh nhà máy thạch cao (KNAUF) đang bị giải tỏa. 

Bằng cách này hay cách khác, cuộc chiến Bakhmut và Soledar đang lên đến đỉnh điểm với tình thế mong manh nguy hiểm đang nghiêng về phía Ukraine.

Bất chấp những tổn thất sinh mạng to lớn biến Bakhmut đang trở thành cỗ máy xay thịt, chính quyền Kyiv liên tục chuyển quân tiếp viện đến thành phố này. 

Ukraine điều quân liên tục bất chấp tổn thất

Tổng thống Zelensky tuyên bố rằng, quân đội Ukraine đang tổ chức các bước cần thiết để tăng cường phòng thủ tại chỗ.  Cụ thể, ông Zelensky cho biết việc chuyển giao các đơn vị bổ sung cho lực lượng vũ trang Ukraine đã được sắp xếp tới Bakhmut và Soledar. Trong đó bao gồm lực lượng dự bị của lữ đoàn 58, lữ đoàn 60, lữ đoàn 93, lữ đoàn cơ giới 28, các đại đội đặc nhiệm và phòng thủ tên lửa. 

Trong khi đó, giữa chuyên gia quân sự đang có một cuộc tranh luận về tầm quan trọng của việc kiểm soát Bakhmut, và phân vân rằng liệu nó có xứng đáng với những hy sinh mà cả hai bên đang phải gánh chịu hay không?

Truyền thông phương Tây đưa tin rằng, trận chiến Bakhmut mang nhiều ý nghĩa chính trị, thông tin và biểu tượng hơn là quân sự, vì ngay cả khi người Nga có thể chiếm được những thành phố này, thì về cơ bản, điều này sẽ không thay đổi được tình hình ở mặt trận, vì Ukraine sẽ đơn giản rút lui về một tuyến phòng thủ mới xung quanh Chasov Yar, Druzhkovka, Kramatorsk và Konstantinovka.

Nhưng có một quan điểm khác cho rằng, nếu người Nga kiểm soát được Soledar và Bakhmut, điều này sẽ tạo ra những vấn đề nghiêm trọng ở sườn phía bắc, nơi quân đội Ukraine được cho là đang đồn trú.

Việc Soledar và Bakhmut thất thủ sẽ khiến việc bảo vệ Belogorovka ở khu vực Luhansk và Seversk ở tỉnh Donetsk trở nên vô cùng khó khăn với Ukraine. 

Điều này lý giải cho việc chính quyền Kyiv đang nỗ lực hết sức để giữ Bakhmut, bất chấp mức độ nghiêm trọng của tình hình. Tuy nhiên điều đó có chính xác không? 

Có một sự thật là, mặt trận Bakhmut đã âm ỉ suốt từ tháng 7 năm ngoái tuy nhiên truyền thông phương Tây đã ít đưa tin. Nhiều người không lý giải được vì sao Bakhmut luôn trong thế giằng co suốt 6 tháng qua, và thành phố này có vị trí quan trọng đến mức nào mà cả Nga và Ukraine đều quyết tâm giành quyền kiểm soát. 

Và có điều gì quan trọng tới mức Ukraine liên tục điều quân vào tử huyệt này, bất chấp hỏa lực kinh hoàng của người Nga?

Tờ New York Times hồi tháng 11 đã đưa tin hiếm hoi về những tổn thất to lớn mà lực lượng Ukraine phải gánh chịu tại đây. Tập đoàn an ninh tư nhân Wagner của Nga đã dồn lực lượng Ukraine vào thế phòng thủ. Để giữ chốt quan trọng Bakhmut, Ukraine đã dồn tới 30.000 quân bao gồm cả các đơn vị tinh nhuệ và hiện giờ tất cả đều đang bị hao mòn bởi các cuộc tấn công không ngừng nghỉ của lực lượng Nga. 

Bí ẩn Bakhmut

Trận chiến kéo dài giành quyền kiểm soát Bakhmut được truyền thông phương Tây miêu tả như một biểu tượng cho sự yếu kém của lực lượng Nga. 

Bất chấp những nỗ lực của truyền thông nhằm giảm thiểu giá trị chiến lược của Bakhmut, thì những quyết định của Tổng thống Zelensky cho thấy điều ngược lại. 

Việc Ukraine liên tục điều thêm binh sĩ tiếp vận tới trận chiến này là một hình thức thừa nhận rằng, Bakhmut đang trở thành mặt trận quá khốc liệt, không khác gì một cỗ xay thịt khi chính quyền Kyiv đang mất số binh sĩ với tỷ lệ lớn. 

Việc Tổng thống Zelensky cam kết sẽ không để mất Bakhmut bằng mọi giá cho thấy tầm quan trọng của nó. Vậy Bakhmut có gì điều gì quan trọng đến mức như vậy. 

Có lẽ câu trả lời nằm bên dưới bề mặt của hai thành phố Bakhmut và Soledar. Đó chính là Mỏ muối Soledar (hay còn gọi là Mỏ muối Artyomsol). Mỏ Muối này được mệnh danh là một con quái vật, với 125 dặm lắt léo với những đường hầm sâu trong lòng đất.

Người đứng đầu Tập đoàn quân sự tư nhân Wagner của Nga là Evgeny Prigozhin, đã cập nhật về tình hình ở Bakhmut và đề cập đến các mỏ Muối tại đây như sau:

“Bakhmut là tâm điểm của Mặt trận phía Đông và là trung tâm hậu cần quan trọng… 

Đặc điểm của Bakhmut là ở khả năng phòng thủ địa lý và lịch sử độc đáo, trước hết bao gồm việc chia thành phố thành nhiều phần bằng các chướng ngại vật là nước. 

Thứ hai, vùng lân cận Bakhmut là một quần thể các khu định cư tạo nên một hệ thống phòng thủ thống nhất. 

Thứ ba, đây là cảnh quan độc đáo, có khe núi và độ cao là những đường hầm tự nhiên. Và điều quan trọng nhất là hệ thống các mỏ Soledar và Bakhmut, thực chất là một mạng lưới các thành phố ngầm.Trong đó không chỉ có cụm dân cư [có thể sinh sống] ở độ sâu 80-100 mét, mà còn có cả xe tăng, xe chiến đấu bộ binh di chuyển. Và kho dự trữ vũ khí đã được cất giữ từ Thế chiến thứ nhất”.

Câu hỏi đặt ra là: Vậy có điều gì đang diễn ra dưới lòng đất, tất nhiên nó hẳn quan trọng hơn là việc chỉ khai thác muối? Và liệu đây có phải là một pháo đài ngầm quân sự của Ukraine? 

Trang ScoopTrade đã cung cấp một cái nhìn tổng quan hơn như sau:

“Trước khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, Artyomsol là doanh nghiệp khai thác và bán muối ăn lớn nhất ở Trung và Đông Âu. Nó bao gồm năm mỏ muối nằm trong ranh giới thành phố Soledar và Praskovievka: mỏ số 1, số 3, số 4, số 7 và mỏ Volodarsky. Chúng được kết nối với nhau bằng đường sắt và đường bộ, cũng như một hệ thống thông tin liên lạc ngầm phát triển, sau khi chiến sự bùng nổ, nơi đây đã được cải thiện bởi các quân nhân Ukraine. 

Hệ thống mỏ muối Artemsoli đã được Lực lượng Ukraine sử dụng như một pháo đài ngầm. Kho đạn dược, khu dành cho nhân viên và ở một số nơi, thậm chí cả nhà chứa thiết bị được trang bị ở độ sâu lớn. Và hầu như không thể lấy được chúng từ bề mặt. Các phương tiện liên lạc ngầm cũng được quân nhân Ukraine sử dụng để di chuyển giữa các vị trí, các lối tiếp cận và một số lối vào mỏ đã được gài mìn và sẵn sàng cho nổ tung. Xét về độ khó tấn công, các mỏ Artemsol có thể dễ dàng cạnh tranh với [nhà máy thép] Azovstal nổi tiếng ở Mariupol.”

Điều này giúp lý giải tại sao chính quyền Kyiv liên tục điều chuyển quân vào cỗ máy xay thịt trên mặt đất, bởi bên dưới lòng đất là một cơ sở ngầm quan trọng. Câu hỏi đặt ra là: Liệu cơ sở ngầm này đơn thuần là một trung tâm trung chuyển hậu cần quan trọng hay còn có sứ mệnh gì khác?

Hôm 6/1, nguồn tin từ Reuters cũng đã đề cập đến sự kỳ lạ của các mỏ muối này như sau: 

“Mỹ cho rằng đồng minh của Tổng thống Nga Vladimir Putin là Yevgeny Prigozhin, người sáng lập nhóm lính đánh thuê hùng mạnh nhất của Nga, quan tâm đến việc kiểm soát muối và thạch cao từ các mỏ gần thành phố Bakhmut do Ukraine kiểm soát, một quan chức Nhà Trắng chính thức cho biết.

Quan chức này cho biết thêm, có những dấu hiệu cho thấy các động cơ tiền tệ đang thúc đẩy “nỗi ám ảnh” của Nga và Prigozhin đối với Bakhmut.”

Câu hỏi đặt ra là: Vì sao Nga lại quyết tâm giành quyền kiểm soát Bakhmut trong một cuộc chiến khốc liệt diễn ra suốt 6 tháng nay chỉ để kiểm soát các lợi ích tài chính của mỏ muối? 

Về phía Ukraine cũng vậy. Liệu chính quyền Kyiv có cần thiết phải tiếp viện quân liên tục trong một trận chiến tuyệt vọng dưới hỏa lực mạnh của Nga bất chấp hàng nghìn binh sĩ đã thiệt mạng chỉ để bảo vệ mỏ muối đơn thuần?

Có thể bạn quan tâm: