Bầu cử tổng thống Mỹ là sự kiện được chú ý toàn cầu, ước tính có hàng chục triệu người theo dõi. Ai làm tổng thống trong 4 năm tiếp theo sẽ quyết định rất lớn đến chính sách đối nội, đối ngoại của Mỹ, cũng như hàng loạt mối quan hệ quốc tế và vấn đề toàn cầu.
Ứng viên Đảng Cộng hòa là đương kim Tổng thống Donald Trump, một tỷ phú địa ốc đã gác bỏ công việc kinh doanh để tham gia chính trường trong gần 4 năm qua.
Ứng viên Đảng Dân chủ là một chính trị gia “gạo cội” Joe Biden, người từng giữ ghế Phó Tổng thống trong 8 nhiệm kỳ của chính quyền Barack Obama.
Cuộc tranh luận Trump – Biden lần đầu tiên sẽ diễn ra từ lúc 8 giờ đến 9 giờ 30 sáng nay, ngày 30/9, theo giờ Việt Nam, tức 9-10 giờ 30 tối 29/9 theo giờ Mỹ.
Kính mời quý độc giả theo dõi tường thuật của Tin360 về cuộc tranh luận này (liên tục cập nhật):
Nội dung chính
Cuộc tranh luận kết thúc
Người chủ trì Wallace tuyên bố cuộc tranh luận kết thúc. Đệ nhất phu nhân Melania Trump bước lên sân khấu, tiến đến bên Tổng thống Trump.
Tính toàn vẹn của bầu cử: Trump chỉ trích Đảng Dân chủ
Người chủ trì hỏi 2 ứng viên sẽ làm gì trong những tuần tiếp theo để đảm bảo với người Mỹ rằng cuộc bầu cử sẽ diễn ra an toàn và không bị thao túng.
Ông Biden nói về các biện pháp để bỏ phiếu trong dịch bệnh COVID-19.
Tổng thống Trump chỉ trích Đảng Dân chủ đã tìm cách phá hoại ông trong mùa bầu cử năm 2016 bằng cuộc điều tra về sự can thiệp của Nga. Nhưng cuộc điều tra đã không tìm thấy bằng chứng nào, ông Trump nhấn mạnh.
Biến đổi khí hậu: Biden không ủng hộ Green New Deal
Ông Trump nói chính quyền của ông đang làm tốt trong việc cải thiện ô nhiễm môi trường và mọi người đang hài lòng về việc đó.
Tổng thống Trump nói: “Chúng ta phải làm mọi thứ để có không khí vô nhiễm, nước vô nhiễm và làm mọi điều mà chúng ta có thể làm được”.
Ông Biden buột miệng bình luận tích cực về đề xuất “Green New Deal” của nhóm cánh tả trong Đảng Dân chủ. Người chủ trì lập tức chất vấn, ông ủng hộ đề xuất này? Ông Biden nói: “Không, tôi ủng hộ kế hoạch Biden”.
Tại sao người Mỹ nên chọn ông làm tổng thống?
Ông Trump trả lời: “Bởi vì chưa bao giờ có một chính quyền hay tổng thống nào làm được nhiều hơn những gì tôi đã làm trong khoảng thời gian ba năm rưỡi”. Ông nói rằng ông đã làm được những thành quả đó, bất chấp “trò lừa bịp luận tội” từ Đảng Dân chủ.
Ông Trump nói các chỉ số kinh tế đã rất tốt trước khi xảy ra dịch COVID-19. Tổng thống cam kết: “Chúng tôi đang xây dựng nó trở lại”.
Ông Biden cũng được hỏi câu hỏi tương tự. Ông Biden nói: “Dưới thời tổng thống này, chúng ta đã trở nên yếu đuối hơn, bệnh tật hơn, nghèo khó hơn, chia rẽ hơn và bạo lực hơn”.
Các cuộc biểu tình
Ông Trump nói rằng chính phủ của ông đã kiểm soát được các thành phố xảy ra bạo động như Minneapolis.
Tại những nơi khác, ông nói rằng đảng Dân chủ cản trở. Ông nói các thành phố đó đã bị “phe cánh tả cực đoan” kiểm soát.
Ông Trump nói rằng có người đang được trả tiền “để ghét đất nước của chúng ta” và rằng “chúng ta cần quay trở lại các giá trị cốt lõi của đất nước mình”. Ông Biden nói đó không phải điều đang diễn ra.
Biden nói Trump là “tên hề”
Cuộc tranh luận càng lúc càng quyết liệt. Ông Biden nói: “Thật khó mà nói được từ nào với tên hề này. À xin lỗi, ý tôi là, tổng thống này”.
Ông Trump ngay lập tức trích dẫn dự luật tội phạm năm 1994 mà Thượng nghị sỹ Joe Biden đã từng thông qua. Ông Trump nói rằng ông Biden đã đối xử với cộng đồng Da đen “tệ hơn bất kỳ ai ở đất nước này”.
Báo cáo từ Thượng viện Mỹ: Con trai Joe Biden hưởng lợi nhờ cha
Một báo cáo gần đây của Ủy ban Thượng viện Mỹ cho thấy Hunter Biden đã “thu được tiền mặt” từ các giao dịch kinh doanh béo bở trên khắp thế giới, nhờ danh tiếng của cha.
Báo cáo cũng kết luận rằng Hunter có được một chức vụ lương cao trong công ty năng lượng Urisma Holdings của Ukraine, trong thời gian ông Joe Biden làm phó Tổng thống. Điều đó cho thấy xung đột lợi ích.
Trump nói con trai Biden hưởng lợi, Biden “không muốn tranh luận về gia đình”
Ông Biden nói rằng chính sách giảm thuế của ông Trump thực chất là vì mục đích cá nhân.
Đáp trả, ông Trump đề cập đến việc Hunter Biden, con trai ông Joe Biden, đã nhận được những khoản lợi hàng triệu USD khi ông Biden làm phó tổng thống.
Ông Trump chất vấn ông Biden tại sao vợ của một thị trưởng Moscow (Nga) lại cho con trai ông Hunter 3,5 triệu đô la: “Anh ta đã làm gì để xứng đáng với điều đó?”.
Ông Biden liên tục nói: “Điều đó không đúng sự thật”. Ông Biden từng giữ trọng trách liên quan đến chính sách của Mỹ với Nga, Ukraine trong chính quyền Obama.
Ông Biden cho biết ông “không muốn tranh luận về gia đình”. Ông nói rằng nếu nói về gia đình Trump thì có thể nói “cả đêm”.
Kinh tế: Trump nói làm được nhiều hơn Biden
Ông Biden chỉ trích chính sách kinh tế của Tổng thống Trump. Ông Trump phản đối, nói rằng: “Tôi làm được nhiều điều hơn ông làm trong suốt 47 năm”.
Người chủ trì hỏi ông Trump về thông tin ông nộp 750 USD tiền thuế thu nhập cá nhân năm 2017. Tờ New York Times đưa ra thông tin này với nghi vấn ông Trump trốn thuế. Thông tin sau đó cho biết ông Trump không trốn thuế, mà ông đã nộp trước hàng triệu USD.
Tổng thống Trump nói rằng ông đã nộp hàng triệu đô la tiền thuế thu nhập, khoảng 38 triệu USD một năm.
Biden nói Trump cần “thông minh hơn”, Trump phản pháo
Ứng viên Biden nói ông Trump cần phải thông minh hơn rất nhiều. Ông Trump phản pháo: “Đừng bao giờ dùng từ thông minh với tôi… vì ông biết không, ông chẳng có gì thông minh, Joe ạ”.
Ông Trump đề cập đến việc ông Biden từng quên tên trường đại học của mình và được điểm thấp nhất hoặc gần như thấp nhất lớp.
Trump: Nếu Biden làm tổng thống, thì đã có hàng triệu người chết
Tranh luận về dịch COVID-19, Tổng thống Trump đề cập đến việc ông đã nhanh chóng cấm nhập cảnh từ Trung Quốc để phòng dịch.
Khi đó ông Biden đã chỉ trích hành động đó là “bài ngoại”. Ông Trump chỉ ra rằng chính việc cấm nhập cảnh đó đã cứu sống hàng nghìn người.
Tổng thống Trump nhắc lại rằng ông Biden đã “không làm được gì” trong suốt 47 năm làm chính trị gia.
COVID-19: Trump nói đang làm được “công cuộc lớn”
Ông Biden được trả lời đầu tiên trong 2 phút về chủ đề virus corona. Ông đề cập đến con số 200.000 người đã tử vong tại Mỹ để chỉ trích Tổng thống Trump.
Ông Trump phản đối, chỉ ra rằng ông Biden không biết con số chính xác bao nhiêu người tử vong ở những nước khác như Trung Quốc, Nga, … Tổng thống nói rằng chính quyền của ông đã làm được “công cuộc lớn” để chống lại dịch COVID-19.
Kế hoạch chăm sóc sức khỏe của Trump là gì?
Tổng thống Trump được hỏi tại sao ông không đưa ra một kế hoạch sức khỏe toàn diện, và kế hoạch chăm sóc sức khỏe Trump là gì.
Trump nói rằng ông ấy đang giảm giá thuốc. Ông Trump chất vấn Biden rằng “lẽ ra ông đã có thể làm điều đó trong 47 năm” làm chính trị của ông, “nhưng ông đã không làm điều đó”.
Trump chỉ trích chương trình y tế Obamacare của chính quyền tiền nhiệm là tồi tệ.
Trump: Đảng Dân chủ “muốn đi theo chủ nghĩa xã hội”
Trong cuộc tranh luận về chủ đề 1, Tổng thống Trump nói rằng Đảng Dân chủ “muốn đi theo chủ nghĩa xã hội”. Ông Trump nói về những đảng viên Dân chủ theo chủ nghĩa xã hội: “Họ sẽ thống trị ông, Joe, ông biết điều đó”.
Ông Biden đáp: “Đảng Dân chủ là của tôi”.
Chủ đề 1: Tòa án Tối cao
Tổng thống Trump bảo vệ quyết định của ông trong việc tiến cử nữ thẩm phán Amy Coney Barrett vào Tòa án Tối cao. Ông nói bà là ứng viên “sáng giá”.
Ông Biden nói rằng cần đợi đến khi cuộc bầu cử kết thúc thì mới nên tiến cử thẩm phán vào Tòa án Tối cao.
Tổng thống Trump có quyền tiến cử một thẩm phán, vì một ghế trong Tòa án Tối cao bị trống, sau khi nữ thẩm phán Ruth Bader Ginsburg qua đời vào ngày 18/9.
Cuộc tranh luận bắt đầu
Cuộc tranh luận đầu tiên giữa Trump và Biden đã bắt đầu. Người chủ trì Chris Wallace đã ngồi vào ghế. Cả khán phòng đang chờ đợi sự xuất hiện của Trump và Biden.
Lượng người tham dự bị hạn chế hơn nhiều so với mùa bầu cử trước vì dịch COVID-19.
Trump từng nói: “Nếu Biden làm tổng thống, Trung Quốc sẽ sở hữu Hoa Kỳ”
Trong một cuộc họp báo của Nhà Trắng nhân Ngày Lao động Hoa Kỳ, Tổng thống Trump nói: “Nếu Joe Biden trở thành tổng thống, Trung Quốc sẽ sở hữu Hoa Kỳ, và mọi quốc gia khác cũng sẽ cười khẩy”.
Chiến thuật của Tổng thống Trump: Tiết lộ mối liên kết
Theo Fox News, cố vấn cấp cao Mercedes Schlapp của chiến dịch Trump 2020 hôm 29/9 cho biết: Chiến lược của Tổng thống Trump trong cuộc tranh luận đầu tiên là “tiết lộ” mối liên kết gắn bó của ông Biden với phe cánh tả.
Chính quyền Trump coi ông Biden là “một con ngựa thành Troia” của cánh tả. Nhóm của ông Trump lập luận rằng, ông Biden nói là không theo chủ nghĩa xã hội, nhưng các chính sách mà ông ủng hộ là giống với chương trình nghị sự của cánh tả. Ông Trump dự kiến sẽ đề cập đến mối liên hệ thân cận giữa ông Biden và thượng nghị sỹ Bernie Sanders, người tự xưng là theo chủ nghĩa xã hội dân chủ.
Trump – Biden mặt đối mặt nhưng không bắt tay
Cuộc tranh luận “mặt đối mặt” giữa Trump và Biden được tổ chức tại Đại học Case Western Reserve, Cleveland, bang Ohio. Người điều hành cuộc tranh luận là MC nổi tiếng Chris Wallace của đài Fox News.
Các ứng cử viên và người điều hành thường bắt tay nhau tại cuộc tranh luận. Nhưng thông lệ này đã bị loại bỏ để hạn chế nguy cơ lây nhiễm COVID-19.
Fox News: Chiến dịch Biden xin nghỉ 2 lần, phe Trump phản đối
Một nguồn tin nói với Fox News rằng chiến dịch tranh cử của ông Biden đã đề nghị nghỉ giải lao 2 lần, cứ tranh luận 30 phút thì nghỉ một lần. Tuy nhiên, chiến dịch của ông Trump đã phản đối đề xuất này.
Một nguồn tin trong chiến dịch Trump nói với Fox News rằng Tổng thống Trump “không cần nghỉ giải lao. Ông ấy luôn có những bài phát biểu 90 phút”.
Chiến dịch Biden sau đó đã bác bỏ thông tin cho rằng họ đề xuất nghỉ 2 lần.
Chiến dịch Trump đề nghị “kiểm tra lỗ tai”, Biden từ chối
Chiến dịch Trump yêu cầu cho bên thứ 3 kiểm tra tai của hai ứng viên trước khi tranh luận. Đề xuất này nhằm bảo đảm không ai sử dụng các thiết bị điện tử “nhắc bài” khi tham gia tranh luận.
Tổng thống Trump đồng ý với đề xuất này. Trong khi đó, nguồn tin của Fox News nói rằng chiến dịch Biden đã từ chối. Bà Kate Bedingfield, người quản lý chiến dịch Biden nói rằng đề xuất kiểm tra lỗ tai trước khi tranh luận là “vô lý”.