Việt Nam đã áp thuế chống bán phá giá đối với thép cán nóng nhập khẩu từ Trung Quốc và Ấn Độ nhằm bảo vệ ngành sản xuất trong nước. Tuy nhiên, thép Trung Quốc vẫn ồ ạt vào Việt Nam qua các chiêu lách thuế, đặt ra thách thức lớn cho cơ quan quản lý.

Việt Nam áp thuế chống bán phá giá với thép Trung Quốc và Ấn Độ

Sau quá trình điều tra, Bộ Công Thương Việt Nam đã quyết định áp thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm thép cuộn cán nóng nhập khẩu từ Trung Quốc và Ấn Độ. Mức thuế dao động từ 17,91% đến 33,88% tùy theo nhà sản xuất, áp dụng trong vòng 5 năm và có thể gia hạn sau khi đánh giá lại. Biện pháp này nhằm ngăn chặn việc bán phá giá, bảo vệ doanh nghiệp sản xuất thép trong nước trước áp lực cạnh tranh không lành mạnh từ bên ngoài.

Lượng thép Trung Quốc nhập khẩu tăng đột biến

Mặc dù đã áp dụng thuế chống bán phá giá, lượng thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam vẫn tăng mạnh. Chỉ trong tháng 4/2025, Việt Nam đã nhập khẩu 214.000 tấn thép HRC có dấu hiệu lẩn tránh thuế, tăng 81% so với cả quý I/2025 (118.000 tấn). Lũy kế 4 tháng đầu năm 2025, lượng thép HRC khổ rộng nhập từ Trung Quốc đạt 335.000 tấn, cao gấp 4,6 lần so với 6 tháng cuối năm 2024 và gấp 25 lần lượng nhập trong 6 tháng đầu năm 2024.

Chiêu trò lách thuế của doanh nghiệp Trung Quốc

Mặc dù Việt Nam đã áp dụng mức thuế chống bán phá giá khá cao đối với thép cuộn cán nóng từ Trung Quốc, nhưng các doanh nghiệp nước này vẫn tìm mọi cách để đưa hàng vào Việt Nam với chi phí thấp, né tránh nghĩa vụ thuế. Một số thủ đoạn phổ biến được ghi nhận như sau:

  • Khai báo sai mã HS: Nhiều lô hàng thép từ Trung Quốc được doanh nghiệp khai báo dưới mã HS khác với thực tế nhằm trốn tránh thuế suất cao. Việc thay đổi mã HS khiến cơ quan hải quan khó nhận diện đúng loại sản phẩm bị áp thuế.
  • Chuyển hướng xuất xứ qua nước thứ ba: Doanh nghiệp Trung Quốc đưa thép sang một nước khác trong khu vực để gia công một phần nhỏ, sau đó tái xuất sang Việt Nam với xuất xứ mới. Chiêu thức này không chỉ giúp trốn thuế mà còn né tránh các biện pháp phòng vệ thương mại khác.
  • Gửi hàng về theo lô nhỏ, phân tán nhiều cảng khác nhau: Việc chia nhỏ lượng hàng nhập và phân tán về nhiều cảng khiến việc theo dõi và kiểm tra của cơ quan quản lý trở nên khó khăn hơn, làm giảm hiệu quả giám sát và áp thuế.
  • Tận dụng lỗ hổng pháp lý trong quy định hiện hành: Một số quy định kỹ thuật và tiêu chuẩn phân loại chưa rõ ràng hoặc thiếu cập nhật đã bị lợi dụng để hợp thức hóa việc khai sai sản phẩm, không bị áp thuế đúng mức.

Các chiêu thức lách thuế ngày càng tinh vi, có tổ chức và mang tính hệ thống, đòi hỏi cơ quan chức năng Việt Nam phải kịp thời nâng cao năng lực kiểm soát, phối hợp liên ngành, và cập nhật cơ sở dữ liệu về hàng hóa, xuất xứ để tránh thất thu ngân sách và bảo vệ sản xuất trong nước.

Theo: VietNamNet