Sáng 12/6, Quốc hội chính thức thông qua nghị quyết sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, giảm từ 63 còn 34 tỉnh, thành; tạo bước ngoặt lớn trong cải cách bộ máy nhà nước.

Bước đi mang tính lịch sử trong cải cách hành chính

Tại phiên họp sáng nay, Quốc hội biểu quyết thông qua nghị quyết về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh giai đoạn 2023–2030. Đây là quyết định mang tính lịch sử khi quy mô sắp xếp lên tới 52/63 tỉnh, thành hiện nay.

Theo phương án được thông qua:

  • Có 23 phương án sáp nhập, bao gồm 15 trường hợp hai tỉnh nhập làm một, 4 trường hợp ba tỉnh nhập làm một, và 4 trường hợp tỉnh sáp nhập với thành phố trực thuộc trung ương.
  • Sau sáp nhập, cả nước sẽ còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 6 thành phố trực thuộc trung ương và 28 tỉnh.

Những địa phương được giữ nguyên:

Trong số 11 địa phương không sáp nhập, 10 tỉnh đạt chuẩn về diện tích và dân số: Hà Nội, Thừa Thiên Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.
Tỉnh Cao Bằng là trường hợp đặc thù, tuy chưa đạt chuẩn nhưng được giữ nguyên do yếu tố địa lý, dân tộc, an ninh quốc phòng.

Hiệu lực và lộ trình thực hiện

Dự kiến ban đầu nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, tuy nhiên theo đề xuất của Ủy ban Pháp luật, Quốc hội đã đồng ý cho nghị quyết có hiệu lực ngay sau khi được thông qua. Điều này tạo điều kiện để các địa phương có thêm thời gian chuẩn bị cho việc bàn giao tổ chức bộ máy, nhân sự và cơ sở vật chất.

Chính phủ sẽ sớm ban hành hướng dẫn chi tiết, đảm bảo tiến độ và đồng bộ trong quá trình thực hiện.

Tinh gọn bộ máy và kỳ vọng phát triển vùng

Theo Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, việc sáp nhập nhằm mục tiêu tinh gọn bộ máy, cải cách hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Đồng thời, việc hình thành các tỉnh có quy mô lớn hơn sẽ tạo điều kiện phát triển kinh tế vùng, phát huy tiềm năng địa lý và nguồn lực tập trung hơn.

Nhiều địa phương mới sau sáp nhập sẽ có vị trí chiến lược ven biển, cửa khẩu quốc tế hoặc là trung tâm kết nối giao thông – logistics quan trọng.

Việc sáp nhập sẽ tác động đến khoảng 500.000 cán bộ, công chức, viên chức tại 52 địa phương bị sắp xếp:

  • Gồm 2.321 cán bộ, 79.118 công chức, 366.218 viên chức và 55.899 người lao động hợp đồng.
  • Trong số 38.182 trụ sở hiện có, hơn 33.000 trụ sở vẫn tiếp tục được sử dụng, khoảng 4.226 trụ sở dự kiến đưa ra khỏi kế hoạch sử dụng để xử lý tài sản công theo quy định.

Chính phủ yêu cầu các địa phương phải có phương án cụ thể về sử dụng nhân lực, bố trí lại cán bộ, không gây xáo trộn lớn, đồng thời tránh lãng phí tài sản nhà nước.

Thách thức về cơ chế, chính sách

Trong quá trình thảo luận, nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lo ngại về việc thực hiện chế độ, chính sách cho cán bộ dôi dư sau sáp nhập. Việc điều chỉnh vị trí việc làm, lương thưởng, chế độ bảo hiểm cần được hướng dẫn cụ thể, nhất là tại các địa phương có điều kiện kinh tế khó khăn.

Ngoài ra, cần có quy định chi tiết về việc đặt tên tỉnh sau sáp nhập, bố trí trụ sở hành chính cấp tỉnh và địa điểm tổ chức hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân mới.

Kỳ vọng và định hướng tương lai

Việc giảm từ 63 xuống 34 tỉnh, thành không chỉ giúp tinh giản bộ máy mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững. Các tỉnh mới sau sáp nhập sẽ có quy mô dân số, diện tích và tiềm lực kinh tế lớn hơn, đủ sức cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập.

Tuy nhiên, để nghị quyết đi vào thực tiễn hiệu quả, cần sự chỉ đạo quyết liệt, thống nhất từ trung ương đến địa phương, cùng với đó là sự đồng thuận và ủng hộ của người dân.

Theo: Vtcnews