Thu ngân sách vượt xa kỳ vọng, nhưng chi tiêu vẫn còn dư địa để siết chặt, trong khi tình hình nợ đọng thuế và chênh lệch dự toán ngân sách vẫn là những điểm nóng. Trước thách thức kép giữa mục tiêu tăng trưởng cao và kiểm soát nợ công, Chính phủ đang đẩy mạnh tiết kiệm, chống lãng phí và nâng cao hiệu quả đầu tư công.

Thu ngân sách tăng mạnh, chi tiêu được kiểm soát

Theo Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng, tổng thu ngân sách năm 2024 đạt hơn 2 triệu tỷ đồng, tăng 342.700 tỷ đồng (20%) so với dự toán. Đây là mức tăng trưởng ấn tượng, phản ánh hiệu quả thu ngân sách và khả năng phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Chi ngân sách ước khoảng 1,83 triệu tỷ đồng, đạt 86,4% dự toán. Đáng chú ý, khoảng 197.300 tỷ đồng đã được chi cho các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí và tiền thuê đất – trong đó một nửa là khoản miễn, giảm trực tiếp.

Bộ trưởng Thắng khẳng định, công tác điều hành chi tiêu được triển khai theo hướng chủ động, tiết kiệm và hiệu quả. Các bộ, ngành và địa phương đã tiết kiệm được trên 64.000 tỷ đồng, nhờ cắt giảm các khoản chi thường xuyên không cần thiết.

Dự toán ngân sách còn sai lệch, nợ thuế tăng

Tuy nhiên, theo ông Lê Quang Mạnh – Phó Chủ nhiệm thường trực Ủy ban Tài chính và Ngân sách của Quốc hội, việc dự báo thu ngân sách năm 2024 để xây dựng dự toán 2025 còn chưa sát thực tế, dẫn tới chênh lệch lớn giữa báo cáo cuối năm và số liệu lập kế hoạch.

Bên cạnh đó, tình trạng nợ đọng thuế tiếp tục tăng so với năm 2023. Tiến độ giải ngân vốn đầu tư công vẫn chậm, tình trạng chuyển nguồn chi lớn gây lãng phí và làm giảm hiệu quả sử dụng ngân sách.

Ủy ban đề nghị Chính phủ tăng cường kỷ luật tài chính, kiểm soát bội chi ngân sách chặt chẽ hơn, và đẩy mạnh giám sát các khoản chi đầu tư công.

Chính phủ đặt mục tiêu cao, kiểm soát nợ công chặt chẽ

Mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm nay được Chính phủ đặt ở mức trên 8%, hướng tới đạt tăng trưởng hai chữ số trong những năm tới.

Tuy nhiên, đi cùng với mục tiêu tăng trưởng là những cam kết chặt chẽ về quản lý nợ công. Dự báo nợ công năm 2025 ở mức 36-37% GDP, trong đó nợ Chính phủ 34-35%, nợ nước ngoài 33-34%, và nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ chiếm khoảng 24% thu ngân sách.

Trái phiếu và đầu tư công được giám sát sát sao

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ sẽ quản lý chặt việc vay vốn bù đắp bội chi, đồng thời rà soát, theo dõi phát hành trái phiếu Chính phủ sao cho sát với nhu cầu đầu tư phát triển và trả nợ gốc. Việc này nhằm đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn, tránh phát hành dư thừa gây áp lực lên nợ công.

Dự kiến, báo cáo công tác tiết kiệm, chống lãng phí sẽ được trình Quốc hội xem xét trong kỳ họp tháng 5 tới, phản ánh quyết tâm của Chính phủ trong việc siết chặt kỷ luật tài khóa và nâng cao hiệu quả chi tiêu công.

Theo: Vnexpress