Nhà sáng lập Trevor Milton của startup xe điện Nikola Motor đã rời bỏ công ty sau khi bị một hãng bán khống cáo buộc lừa đảo nhà đầu tư, cổ phiếu lao dốc không phanh.

Toàn cảnh

8/9 General Motor thông báo mua 11% cổ phần của Nikola Motor, giá cổ phiếu Nikola ngay lập tức tăng lên 40%.

10/9 Hindenburg Research (công ty nghiên cứu và đầu tư tài chính) tung ra bằng chứng cáo buộc Nikola gian lận, lừa dối nhà đầu tư. Ủy ban Chứng khoán (SEC) và Bộ Tư pháp Mỹ khởi động điều tra. Cổ phiếu Nikola bắt đầu lao dốc.

21/9 Giám đốc điều hành kiêm sáng lập viên Trevor Milton thông báo từ chức, vẫn giữ số cổ phần tương đương khoảng 2,5 tỉ USD.

Khởi nghiệp của Nikola

Nikola Motor được thành lập năm 2014, tại Salt Lake, Utah Hoa Kì bởi Trevor Milton. Nikola tập trung sản xuất các mẫu xe không khí thải, chạy bằng động cơ điện và hydro. Theo kế hoạch Nikola xây xong nhà máy vào năm 2020, bắt đầu sản xuất từ 2021, và kỳ vọng sẽ bán được 35,000-50,000 chiếc xe vào năm 2023.

Các sản phẩm ô tô Nikola

Nikola công bố 4 mẫu xe tải cỡ lớn: Nikola One, Nikola Two, Nikola Three và Nikola Refuse. Thêm 1 mẫu xe bán tải dân dụng Nikola Badge. Toàn bộ đều chạy bằng động cơ điện và hydrogen.

Các mẫu xe điện/hyro của Nikola (Ảnh: Nikola Motor)

Lên sàn NASDAQ

4/6/2020 Nikola bắt đầu niêm yết và giao dịch tại sàn NASDAQ, mã chứng khoán NKLA.

9/6/2020 giá cổ phiếu Nikola tăng hơn gấp đôi, do kì vọng lớn của các nhà đầu tư về tiềm năng tăng trưởng của sản phẩm xe điện. Căn cứ hình mẫu thành công của Tesla Motor.

8/9/2020 General Motors thông báo liên kết bằng cách sở hữu 11% cổ phần của Nikola, tương đương khoảng 2 tỉ USD. Cổ phiếu Nikola lập tức tăng lên hơn 40%.

Cổ phiếu Nikola lên đỉnh và xuống đáy trong 14 ngày

Nikola Motor đối diện các cáo buộc

Nikola đối mặt với những cáo buộc gian lận từ những chuyên gia phân tích tài chính, như Bloomberg và đặc biệt là từ Hidenburg Research. Những điểm quan trọng trong báo cáo của Hindenburg Research:

Tháng 12/2016 Nikola đã công bố Nikola One đã là 1 mẫu xe tải thực sự, đã được trang bị đầy đủ chức năng và có thể hoạt động. Nhưng sau đó lại xác nhận với Bloomberg rằng mẫu xe còn thiếu vài bộ phận và chưa thể hoạt động.

Cựu nhân viên của Nikola đã nói rằng công ty không làm gì thêm với mẫu Nikola One kể từ sự kiện ra mắt năm 2016. Nhưng đến 2018 vẫn công bố Nikola One sẽ sớm được đưa ra thị trường.

Theo Hindenburg, Nikola không trả lời được 43 trên 45 câu hỏi của họ. Những câu trả lời của Nikola thậm chí chỉ có tác dụng xác nhận nghi ngờ của Hindenburg là hợp lý.

Dưới đây là một số câu hỏi quan trọng của Hindenburg.

Hỏi: Video giới thiệu mẫu xe điện “Nikola One” là trò lừa đảo, nó không chạy bằng động cơ, mà di chuyển bằng cách lăn từ trên dốc xuống.

Nikola đáp trả rằng họ chưa bao giờ khẳng định chiếc xe đang di chuyển nhờ động cơ của nó !!?

Hỏi: Tại sao Trevor bổ nhiệm em trai của mình, Travis Milton làm giám đốc chương trình sản xuất Hydrogen, dù anh ta không hề có chút kinh nghiệm nào liên quan đến công nghệ Hydrogen?

Trả lời: Travis Milton đã có kinh nghiệm vận hành công ty về xây dựng.

Hỏi: Ông nói rằng trụ sở của Nikola có hệ thống điện mặt trời công suất 3,5 Megawatt trên mái nhà. Nhưng các phóng viên đưa ra tấm hình chụp mái nhà không có tấm pin mặt trời nào cả, chúng đã đi đâu?

Nikola: không trả lời

Hỏi: Tại sự kiện Nikola World 2019, ông đã công bố Nikola đang sản xuất 1 tấn khí Hydro hàng ngày. Sau khi các phóng viên truy hỏi, ông lại xác nhận rằng không sản xuất Hydro. Có phải ông đã nói dối trước máy quay không?

Nikola: không trả lời

Kết luận

Hindenburg Research cho rằng các câu trả lời của Nikola có lỗ hổng lớn đủ để những chiếc xe tải đi qua. Họ sẽ tiếp tục đứng ở vị thế bán cổ phiếu Nikola (short sell).

Câu chuyện của Nikola đã khá rõ. Hindenburg có lẽ cũng đã thu lời lớn từ vụ short sell đình đám này.

Các câu hỏi còn lại, Trevor liệu có phải đối mặt với cáo buộc hình sự về tội lừa đảo không?

Tại sao một hãng lâu đời như General Motor lại đầu tư vào Nikola? Quy trình kiểm toán hay tư vấn ra sao? Họ sẽ giải quyết mớ bung xung còn lại như thế nào?