Liên Hợp Quốc cho biết có những cáo buộc đáng tin cậy rằng các lực lượng Nga đã đưa trẻ em Ukraine sang Nga làm con nuôi như một phần của chương trình di cư và trục xuất cưỡng bức quy mô lớn.
Bà Ilze Brands Kehris, trợ lý Tổng thư ký Liên hợp quốc về nhân quyền, phát biểu trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc hôm 7/9 rằng các lực lượng Nga cũng đang tiến hành các hoạt động “tách lọc”, trong đó người Ukraine ở các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng phải đối mặt với các cuộc kiểm tra an ninh có hệ thống có liên quan đến “rất nhiều” vi phạm quyền nhân quyền.
Al Jazeera trích lời bà Kehris nói: “Đã có những cáo buộc đáng tin cậy về việc ép buộc vận chuyển trẻ em không có người đi kèm tới lãnh thổ bị chiếm đóng của Nga, hoặc đến chính Liên bang Nga”.
Bà nói: “Chúng tôi lo ngại rằng các nhà chức trách Nga đã áp dụng một thủ tục đơn giản để cấp quốc tịch Nga cho những trẻ em không có sự chăm sóc của cha mẹ và những đứa trẻ này sẽ đủ điều kiện để được các gia đình Nga nhận làm con nuôi.
Bà Kehris cho biết, quy trình tách lọc sẽ tìm ra những người trưởng thành Ukraine được đánh giá là gần gũi với chính phủ hoặc quân đội Ukraine. Có các cáo buộc cho rằng những người bị tách lọc đã bị tra tấn và cưỡng chế đưa đi chuyển đến các thuộc địa hình sự của Nga và các trung tâm giam giữ khác.
“Với các trường hợp mà văn phòng của chúng tôi đã ghi nhận, trong quá trình ‘tách lọc’, các lực lượng vũ trang Nga và các nhóm vũ trang liên kết (với Nga) đã khám xét cơ thể, có trường hợp còn bị cưỡng chế khỏa thân và thẩm vấn chi tiết về lý lịch cá nhân, quan hệ gia đình, quan điểm chính trị và lòng trung thành của cá nhân có liên quan”, bà Kehris nói.
“Chúng tôi đặc biệt lo ngại rằng phụ nữ và trẻ em gái có nguy cơ bị lạm dụng tình dục trong quá trình ‘tách lọc’.”
Đại sứ Mỹ: Trẻ em Ukraine ‘bị tách khỏi gia đình’ và bị đưa đến Nga làm con nuôi
Đại sứ Hoa Kỳ Linda Thomas-Greenfield nói với cuộc họp rằng ước tính từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm cả chính phủ Nga, cho thấy chính quyền Nga đã thẩm vấn, giam giữ và buộc trục xuất khoảng 900.000 đến 1,6 triệu người Ukraine.
Bà Thomas-Greenfield cho biết các ước tính cho thấy hàng ngàn trẻ em đã bị tách lọc, “một số bị tách khỏi gia đình và bị đưa từ các trại trẻ mồ côi, sau đó bị đưa đi làm con nuôi ở Nga”.
Theo thông tin của Mỹ, “hơn 1.800 trẻ em đã được chuyển từ các khu vực do Nga kiểm soát của Ukraine sang Nga” chỉ trong tháng 7, bà Thomas-Greenfield nói.
Việc tách lọc người lớn Ukraine cho phép Nga xác định những người Ukraine mà Moscow “cho là không tuân thủ đầy đủ” sự kiểm soát của Nga.
Bà nói: “Có bằng chứng xác thực và đáng tin cậy cho thấy những người bị coi là đe dọa sự kiểm soát của Nga vì có khuynh hướng thân Ukraine đã ‘biến mất’ hoặc tiếp tục bị giam giữ”.
Nga bác bỏ cáo buộc của phương Tây
Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc Vasily Nebenzya đã bác bỏ các cáo buộc, nói rằng những điều này là “vô căn cứ”.
Ông Nebenzya nói rằng quá trình “tách lọc” đó chỉ là những người Ukraine tự nguyện đăng ký di dời đến Nga.
Ông nói với Hội đồng Bảo an: “Theo như chúng tôi có thể đánh giá, các thủ tục đó cũng tương tự như các thủ tục ở Ba Lan và các nước khác của Liên minh châu Âu đối với người tị nạn Ukraine”.
Ông cho biết hơn 3,7 triệu người Ukraine, trong đó có 600.000 trẻ em, đã đến Nga hoặc các khu vực ly khai do Nga kiểm soát ở miền đông Ukraine, nhưng họ “không bị giam giữ trong nhà tù”.
‘Tiềm ẩn tội ác chống lại loài người’
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cho biết nghiên cứu của họ đã chỉ ra rằng Nga đang thực hiện “trục xuất bằng vũ lực” đối với người Ukraine. Báo cáo cho rằng điều đó tương đương với tội ác chiến tranh.
Báo cáo mô tả việc trục xuất của các lực lượng Nga nhắm vào người Ukraine là “vi phạm nghiêm trọng luật chiến tranh, cấu thành tội ác chiến tranh và tiềm ẩn tội ác chống lại loài người”.
Đại sứ Hoa Kỳ Thomas-Greenfield kêu gọi Liên hợp quốc điều tra sự việc này.
“Hãy để Liên hợp quốc vào cuộc,” bà nói với đại sứ Nga và các thành viên hội đồng khác.
Tổng thư ký LHQ phụ trách các vấn đề chính trị, Rosemary DiCarlo, cho biết các báo cáo về việc lực lượng Nga cưỡng bức di dời người Ukraine “phải được điều tra”.