Một trận động đất mạnh 8,8 độ Richter ngoài khơi bán đảo Kamchatka (Nga) sáng 30/7 đã gây cảnh báo sóng thần tại nhiều quốc gia.

Mức độ và thời điểm trận động đất

Trận động đất xảy ra vào sáng ngày 30/7/2025 theo giờ địa phương tại khu vực ngoài khơi bán đảo Kamchatka, vùng Viễn Đông của Nga. Cường độ ban đầu được đánh giá là 8,7 độ Richter và sau đó được điều chỉnh tăng lên 8,8 độ Richter. Đây là một trong những trận động đất mạnh nhất từng được ghi nhận tại khu vực này trong hơn 70 năm qua.

Tâm chấn được xác định nằm ở độ sâu khoảng 19 đến 40 km dưới đáy biển, cách thành phố Petropavlovsk‑Kamchatsky khoảng 136 km về phía đông. Với vị trí địa lý này, mặc dù không gần khu dân cư đông đúc, nhưng sức ảnh hưởng của nó lan rộng ra nhiều khu vực ven biển lân cận.

Trận động đất này được đánh giá là có quy mô tương đương với các trận động đất lớn trong lịch sử như trận động đất ở Chile năm 2010 hay Ecuador năm 1906. Do mức độ lớn, các cơ quan chức năng quốc tế đã lập tức đưa ra cảnh báo nguy cơ về các dư chấn mạnh tiếp theo, có thể đạt tới cường độ 7,5 độ Richter trong vài tuần tới.

Cảnh báo sóng thần lan rộng tại nhiều nước

Ngay sau khi rung chấn xảy ra, các trung tâm cảnh báo thiên tai khu vực đã phát đi thông báo khẩn cấp về nguy cơ sóng thần. Khu vực chịu ảnh hưởng bao gồm Viễn Đông Nga, quần đảo Kuril, Nhật Bản, Alaska, Hawaii và một số đảo quốc nằm dọc Thái Bình Dương.

Tại Nhật Bản, các tỉnh ven biển như Hokkaido, Iwate, Miyagi, Fukushima, Ibaraki và Chiba đã được yêu cầu khẩn cấp sơ tán người dân khỏi vùng nguy hiểm. Sóng thần được cảnh báo có thể đạt độ cao từ 1 đến 3 mét. Các hoạt động đi biển, giao thông ven bờ đều bị đình chỉ nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho người dân.

Tại quần đảo Kuril của Nga, sóng thần đầu tiên đã được ghi nhận tràn vào khu vực Severo-Kurilsk. Khoảng 2.500 người tại đây đã được sơ tán. Các cơ quan chức năng Nga tiến hành phong tỏa khu vực, huy động lực lượng cứu hộ, đảm bảo thông tin liên lạc và phương tiện vận chuyển.

Ngoài ra, bang Alaska và quần đảo Hawaii (Mỹ) cũng được đặt trong tình trạng “theo dõi sóng thần”. Chính quyền yêu cầu người dân không tụ tập gần bờ biển và chuẩn bị sẵn sàng cho phương án di dời nếu cần thiết. Các kịch bản dự phòng được triển khai đồng bộ tại những khu vực được dự báo có khả năng bị ảnh hưởng bởi đợt sóng thần này.

Việt Nam không bị ảnh hưởng bởi trận động đất

Mặc dù trận động đất có cường độ rất lớn, nhưng theo Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu Việt Nam – Tiến sĩ Nguyễn Xuân Anh, Việt Nam hoàn toàn không chịu ảnh hưởng từ sự kiện địa chấn lần này. Nguyên nhân là do khoảng cách địa lý quá xa và hướng lan truyền năng lượng không đi theo hướng về Đông Nam Á.

Theo phân tích chuyên môn, sóng địa chấn và sóng thần từ khu vực Kamchatka sẽ suy yếu nhanh chóng khi lan đến vùng biển Việt Nam. Do đó, không có tác động nào về địa chất hay nguy cơ sóng thần đến lãnh thổ nước ta. Các cơ quan chức năng Việt Nam vẫn theo dõi sát tình hình nhưng chưa ghi nhận bất kỳ tín hiệu bất thường nào.

Tính đến nay, từ đầu năm 2025, hệ thống quan trắc của Viện Vật lý địa cầu đã ghi nhận 209 trận động đất tại Việt Nam và vùng lân cận. Trong đó có 20 trận có độ lớn từ 3,5 độ Richter trở lên, chủ yếu tập trung ở các khu vực thủy điện như Kon Tum và Quảng Nam. Tuy nhiên, đây là hiện tượng mang tính quy luật tích lũy năng lượng và không liên quan đến trận động đất ở Kamchatka.

Người dân trong nước được khuyến cáo không nên hoang mang hay lan truyền các thông tin không chính xác. Các đơn vị chuyên trách vẫn đang tiếp tục giám sát, theo dõi tình hình động đất và sóng thần trên toàn cầu, đảm bảo cập nhật thông tin kịp thời đến người dân.

Theo dõi dư chấn và tăng cường ứng phó quốc tế

Các chuyên gia quốc tế cảnh báo rằng sau trận động đất lớn có thể xuất hiện những dư chấn mạnh trong vòng 30 ngày tiếp theo. Dư chấn này tuy nhỏ hơn nhưng vẫn có thể gây ảnh hưởng tới cơ sở hạ tầng, đặc biệt là các khu vực đã từng xảy ra động đất mạnh trước đó.

Tại Nga, lực lượng cứu hộ và phòng vệ dân sự đã được huy động để hỗ trợ người dân trong vùng bị ảnh hưởng. Các trường học trong khu vực bị rung lắc mạnh được chỉ đạo tạm ngừng hoạt động để kiểm tra an toàn kết cấu. Một số tuyến đường bị hư hỏng nhẹ, tường nhà xuất hiện vết nứt và kính vỡ được ghi nhận tại nhiều nơi.

Tuy nhiên, may mắn là đến thời điểm hiện tại, chưa có báo cáo chính thức nào về thiệt hại nghiêm trọng về người hoặc cơ sở vật chất. Hệ thống cảnh báo sớm đã phát huy hiệu quả trong việc hạn chế thiệt hại và tạo điều kiện cho sơ tán kịp thời.

Các quốc gia có đường bờ biển nằm trong vùng ảnh hưởng cũng được khuyến cáo tiếp tục duy trì tình trạng cảnh giác cao, sẵn sàng triển khai ứng phó khi có diễn biến bất thường. Trận động đất lần này một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác khu vực trong việc xây dựng hệ thống cảnh báo và phản ứng nhanh với các thảm họa thiên nhiên.

Theo: VTC News