Cuộc chiến thương mại với Mỹ đang định hình lại dòng chảy thương mại của Trung Quốc, khi xuất khẩu sang Mỹ giảm mạnh 21% trong tháng Tư, trong khi tăng vọt 21% sang các nước Đông Nam Á. Dữ liệu mới nhất cho thấy các nhà máy Trung Quốc đang chuyển hướng chiến lược để đối phó với thuế quan khắc nghiệt từ Tổng thống Donald Trump.

Xuất khẩu sang Mỹ lao dốc, châu Á trở thành điểm sáng

Dữ liệu thương mại công bố hôm thứ Sáu bởi chính phủ Trung Quốc đã phác họa bức tranh về cách cuộc chiến thương mại đang thay đổi luồng hàng hóa toàn cầu. Trong tháng Tư, xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ sụt giảm nghiêm trọng 21% so với cùng kỳ năm trước, do Tổng thống Trump áp thuế lên tới 145% đối với hàng hóa Trung Quốc. Đáp lại, Trung Quốc cũng áp thuế 125% lên hàng hóa Mỹ.

Trong khi đó, xuất khẩu sang các quốc gia Đông Nam Á tăng mạnh 21%, đặc biệt đến các nước như Việt Nam và Thái Lan. “Đây là dấu hiệu ban đầu của việc tái cấu trúc chuỗi cung ứng,” Raymond Yeung, nhà kinh tế trưởng khu vực Trung Quốc đại lục tại ngân hàng ANZ, nhận định. Ông cho rằng các nhà máy Trung Quốc đang tận dụng khoảng thời gian tạm hoãn thuế quan 90 ngày với các nước khu vực để hoàn thành đơn hàng cho thị trường Mỹ.

Tăng trưởng xuất khẩu giữa tâm bão

Bất chấp căng thẳng thương mại, tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng Tư vẫn tăng 8,1% so với cùng kỳ năm trước. Xu hướng này phản ánh nỗ lực của các nhà máy Trung Quốc trong việc đẩy mạnh vận chuyển hàng hóa trước khi các biện pháp thuế quan mới có hiệu lực. Nhiều lô hàng đã được chuyển hướng sang các quốc gia thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), nơi các công ty Trung Quốc đã thiết lập nhà máy để ứng phó với tình hình.

“Các nhà sản xuất Trung Quốc đã tạm dừng sản xuất cho thị trường Mỹ, nhưng họ đang đẩy mạnh sản xuất cho các nước ASEAN,” Dan Wang, giám đốc nhóm Trung Quốc tại Eurasia Group, cho biết. Ông nhấn mạnh rằng các quốc gia ASEAN đang trở thành trung tâm mới cho các hoạt động sản xuất và xuất khẩu của Trung Quốc.

Khủng hoảng nội địa và áp lực kinh tế

Trong khi xuất khẩu tăng, nhập khẩu của Trung Quốc lại giảm, phản ánh nhu cầu nội địa suy yếu. Nền kinh tế Trung Quốc đang chịu tác động từ cuộc khủng hoảng bất động sản, khiến các ngân hàng và chính quyền địa phương ngập trong nợ. Tình trạng này cũng làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh các nhà máy đối mặt với sự sụt giảm đơn hàng.

Dữ liệu tháng Tư cho thấy các nhà máy Trung Quốc ghi nhận mức giảm sản xuất mạnh nhất trong hơn một năm. Nếu tình trạng này kéo dài, các công ty có thể buộc phải cắt giảm lao động, đẩy tỷ lệ thất nghiệp lên cao hơn.

Chính sách ứng phó từ Bắc Kinh

Để đối phó với tác động của cuộc chiến thương mại, các nhà quản lý tài chính Trung Quốc đã phát đi tín hiệu về các biện pháp kích thích kinh tế. Ngân hàng trung ương nước này đã cắt giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ, nhằm bơm thêm tiền vào nền kinh tế và khuyến khích chi tiêu từ doanh nghiệp và người dân.

Các biện pháp này được kỳ vọng sẽ giúp giảm bớt áp lực kinh tế trong ngắn hạn, nhưng các nhà kinh tế cảnh báo rằng Trung Quốc cần giải pháp dài hạn để duy trì tăng trưởng trong bối cảnh căng thẳng thương mại kéo dài.

Tầm nhìn cho đàm phán thương mại

Cuối tuần này, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer sẽ gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong tại Geneva. Đây là cuộc họp chính thức đầu tiên về thương mại kể từ khi Trump nâng thuế lên mức ba chữ số vào tháng Tư. Kết quả của cuộc gặp có thể định hình diễn biến tiếp theo của cuộc chiến thương mại, vốn đang gây ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế toàn cầu.

Trong bối cảnh hiện tại, Trung Quốc đang nỗ lực đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và củng cố chuỗi cung ứng khu vực để giảm phụ thuộc vào Mỹ. Tuy nhiên, với các chính sách thuế quan ngày càng khắc nghiệt, con đường phía trước của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vẫn đầy thách thức.

Theo: abcnews