Giấc ngủ là quan trọng trong cuộc sống. Khó ngủ, ngủ ít hoặc bị thức dậy giữa chừng, thậm chí không ngủ được khiến ngày hôm sau của bạn trở thành cơn ác mộng. Có vấn đề về giấc ngủ có thể là hậu quả của việc cơ thể bạn đã “nạp” những thứ “quá độ”, nghĩa là không cân bằng.
Trong văn hóa truyền thống, cơ thể người thường được coi là một tiểu vũ trụ, đó là sự cân bằng giữa “âm” và “dương”, chiểu theo diễn hóa của quy luật ngũ hành.
Ăn uống là một sự tuần hoàn vật chất giữa con người và tự nhiên, người xưa rất chú trọng việc ăn uống thế nào cho phù hợp với sự quân bình âm dương và sự diễn hóa của ngũ hành. Vì vậy, để đảm bảo cơ thể được khỏe mạnh, các món ăn của người Việt xưa chú trọng đến sự quân bình âm dương của món ăn.
Tuy nhiên, xu hướng thực phẩm ngày nay lại chiều theo thị giác và vị giác. Món ăn càng đẹp, càng đậm đà (chua-cay-mặn-ngọt) càng cuốn hút. Hơn nữa, chúng ta hướng tới sự đa dạng và nhanh gọn mà vô tình bỏ qua nguyên tắc quân bình. Từ đó dẫn đến một loạt các hệ lụy như bệnh tiểu đường, gan nhiễm mỡ, ung thư… Trong đó hiện tượng dễ nhận ra ngay là khó ngủ.
Nội dung chính
Thực phẩm chế biến sẵn – quá béo
Các thực phẩm chế biến sẵn như thịt xông khói, xúc xích thường chứa hàm lượng tyramine – một loại axit amin sản sinh ra chất kích thích não norepinephrine cùng với hàm lượng cao chất béo làm cho quá trình tiêu hóa rất chậm. Do đó, ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn vào buổi tối, đặc biệt là trước khi đi ngủ sẽ khiến não và dạ dày của bạn phải làm việc nhiều hơn, gây ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Thực phẩm có đường – quá ngọt
Bánh ngọt, socola và các loại kẹo có thể khiến lượng đường trong máu bạn tăng lên đáng kể. Đường quá cao khiến cơ thể phải tích cực hoạt động để chuyển hoá chúng. Khi đó, cả cơ thể của bạn sẽ không được nghỉ ngơi và bạn cũng không thể đi vào giấc ngủ một cách dễ dàng.
Thực phẩm có hàm lượng protein cao – quá chất
Những thực phẩm có protein cao như thịt, cá, trứng, sữa sẽ khiến cơ thể mất nhiều thời gian để tiêu hoá. Các loại thực phẩm này thường tạo ra nhiều axit amin. Một khi lượng axit amin tăng lên chúng sẽ nhanh chóng sản xuất ra dopamine – chất dẫn truyền thần kinh và chất này làm cho não bộ phải hoạt động liên tục gây nên tình trạng mất ngủ.
Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ – quá ngấy
Cũng gần giống như thực phẩm nhiều protein, thực phẩm chứa dầu mỡ khiến dạ dày, đường ruột, tuyến tuỵ và gan phải hoạt động tích cực hơn để chuyển hoá lượng mỡ được đưa vào. Điều này cũng khiến thần kinh luôn phải trong trạng thái hoạt động không ngừng và dẫn đến chứng mất ngủ.
Nhìn chung, 4 nhóm thực phẩm trên đều “quá độ” khiến cơ thể phải hoạt động nhiều hơn mức bình thường. Xét theo nguyên tắc quân bình âm dương, thì chúng đã không còn cân bằng nữa. Đó là nguyên nhân chung của tình trạng khó ngủ.
Việc ăn uống nên thuận tự nhiên, càng thanh đạm càng tốt, giúp quá trình tiêu hóa dễ dàng và các cơ quan nội tạng không bị ách tắc, thậm chí hỏng hóc. Bạn hãy dùng các món ăn tự nấu, gia vị chua-cay-mặn-ngọt đều tiết chế. Có như vậy vòng tuần hoàn hoạt động – nghỉ ngơi của cơ thể mới lưu thông hài hòa.