Các nhà lập pháp Mỹ lo ngại Quần đảo Marshall có thể chuyển hướng hợp tác từ Mỹ sang Trung Quốc nếu Washington không thay đổi cách tiếp cận của mình.
Theo AP News, trong nhiều thập niên, Quần đảo Marshall nhỏ bé đã là một đồng minh bền chặt của Mỹ. Với vị trí nằm giữa Thái Bình Dương, Marshall trở thành một tiền đồn chiến lược quan trọng của quân đội Hoa Kỳ.
Nhưng mối quan hệ đồng minh giữa Mỹ và Marshall đang đứng trước một thách thức nghiêm trọng. Đó là việc Marshall yêu cầu Mỹ đàm phán lại khoản bồi thường cho quần đảo về các vụ thử vũ khí hạt nhân trong khu vực vào những năm 1940, 1950.
Các vụ nổ đó đã gây ra những thiệt hại về môi trường và sức khỏe cho người dân trên quần đảo.
“Kể từ Thế chiến thứ hai, Hoa Kỳ đã coi quần đảo Marshall, cùng với Micronesia và Palau, giống như các vùng lãnh thổ của Mỹ. Trên quần đảo Marshall, Mỹ đã phát triển các cơ sở quân sự, tình báo và hàng không vũ trụ ở khu vực mà Trung Quốc đặc biệt tích cực”, theo AP.
“Đổi lại, tiền và việc làm của Hoa Kỳ đã mang lại lợi ích cho nền kinh tế của Quần đảo Marshall. Và nhiều người Marshall đã tận dụng cơ hội để sống và làm việc ở Mỹ, hàng ngàn người di chuyển đến Arkansas, Hawaii và Oklahoma (thuộc Mỹ)”.
Hãng tin AP cho biết 10 dân biểu đảng Dân chủ và Cộng hòa tại Hạ viện đã viết thư cho Jake Sullivan, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Joe Biden, về các cuộc đàm phán nhỏ gọn của Hoa Kỳ với quần đảo Marshall, Micronesia và Palau.
Họ viết: “Thật đáng buồn khi các cuộc đàm phán này dường như không được ưu tiên – không có cuộc họp chính thức nào kể từ khi Chính quyền này bắt đầu – ngay cả khi trọng tâm quốc tế của chúng ta tiếp tục chuyển sang Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương,” họ viết.
Các nhà lập pháp cho rằng sự chậm trễ này sẽ khiến các đồng minh như Marshall sẽ chuyển hướng hợp tác sang Trung Quốc. Họ cho rằng tình huống đó sẽ khiến Mỹ rơi vào tình trạng yếu thế. Trong khi đó, “Trung Quốc quá sẵn sàng để tham gia và cung cấp cơ sở hạ tầng” cho Marshall và các nước trong khu vực.
Hơn nữa, Bắc Kinh luôn có ý định lôi kéo các nước nhỏ ở khu vực Thái Bình Dương, đặc biệt là những nước có quan hệ thân thiết với Đài Loan. “Trung Quốc đã liên tục săn trộm các đồng minh từ tay Đài Loan ở Thái Bình Dương, bao gồm cả Kiribati và quần đảo Solomon vào năm 2019”, theo AP.
Marshall là một trong số ít các đồng minh còn lại của Đài Loan. Trung Quốc coi Đài Loan là một tỉnh li khai và tìm cách ngăn cản các nước quan hệ với hòn đảo này.
Thượng nghị sĩ David Paul nói rằng cách tiếp cận của Mỹ cần phải thay đổi. Ông Paul cho rằng Mỹ cần thực hiện nghĩa vụ khắc phục tàn dư của các vụ thử nghiệm hạt nhân và đem lại một thỏa thuận bồi thường tốt hơn.
Ông nói: “Tôi tin rằng Hoa Kỳ có nghĩa vụ pháp lý và đạo đức để đảm bảo rằng họ dọn sạch những mảnh vỡ này… Chúng tôi muốn đảm bảo rằng chúng ta sẽ có được một thỏa thuận tốt hơn vào khoảng thời gian này”.