Quan hệ giữa Ba Lan và Nga – Belarus căng như dây đàn, liệu có khơi mào cuộc chiến mới?
Mới đây, cựu tổng thống Dmitry Medvedev – người hiện đang là Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, đã đưa ra cảnh báo rằng các hành động quân sự hiện tại của Ba Lan và sự hỗ trợ dành cho Ukraine có thể dẫn đến xung đột trực tiếp với Nga và Belarus, thậm chí leo thang dẫn đến bùng nổ Thế chiến III.
Trong bài viết dài 8.000 từ cho tờ Rossiyskaya Gazeta, ông Medvedev lập luận rằng, “Việc tăng cường tiềm năng quân sự của chính Ba Lan và sự hiện diện quân sự của Ba Lan ở Ukraine có thể gây ra một cuộc đối đầu trực tiếp giữa Warsaw với Belarus và Nga”. Hơn nữa, theo phân tích của ông, “nhóm liên minh sẽ đưa ra phản ứng thích đáng” , và Ba Lan có thể được các đồng minh NATO hỗ trợ một cách “liều lĩnh”. Đó sẽ là khởi đầu cho một cuộc chiến tranh thế giới mới.
Cựu tổng thống Nga đánh giá khả năng xung đột quân sự với Ba Lan và Belarus ở mức nguy cơ cao nhất, kế đó, cuộc chiến sẽ có sự xuất hiện của Nga. Bằng ngôn từ mạnh mẽ, ông Medvedev gọi Ba Lan là “linh cẩu châu Âu”, kẻ sẵn sàng rình rập khơi mào thế chiến.
Điều đáng nói là chỉ một ngày sau khi các phát biểu của ông Medvedev được xuất bản, ngày 3/11, Bộ Ngoại giao Belarus thông báo đã triệu Đại biện lâm thời Ba Lan, ông Martin Wojciechowski, sau khi cho rằng một máy bay từ phía Ba Lan đã vi phạm biên giới quốc gia Belarus.
Thông báo trên trang web Bộ Ngoại giao Belarus nêu rõ: “Ngày 3/11, Đại biện lâm thời Cộng hòa Ba Lan tại Cộng hòa Belarus, ông Martin Wojciechowski, đã được triệu tập tới Bộ Ngoại giao. Trong cuộc gặp, nhà ngoại giao Ba Lan được thông báo về sự phản đối mạnh mẽ liên quan tới việc một máy bay từ phía Cộng hòa Ba Lan đã xâm phạm biên giới quốc gia Cộng hòa Belarus ngày 2/11”.
Cuộc khủng hoảng ở biên giới Ba Lan-Belarus tiếp tục phức tạp khi tại đây xuất hiện một cuộc nổ súng nhắm vào người tị nạn. Cụ thể, theo tờ Gazeta, những người lính Ba Lan đã nổ súng bắn bị thương một người tị nạn Syria đang cố bỏ trốn trong rừng. Theo Kamil Syller, một luật sư tham gia giúp đỡ người nhập cư, thì hành động nổ súng này của lính Ba Lan không phải để tự vệ, mà là nổ súng có chủ đích, bao gồm cả tính toán giết chết một người, một kiểu săn lùng dạng adrenaline. Đây có thể là một hành động cảnh cáo của phía Ba Lan với mục tiêu không chỉ nhắm vào những người tị nạn. Điều đó cho thấy, tình hình tại khu vực biên giới Ba Lan-Belarus đang hết sức hết sức ngột ngạt và đầy bạo lực.
Trong tình hình này, Nga và Belarus tiếp tục kéo dài các cuộc tập trận chung. Theo kênh điện tín Dự án Hajun của Belarus trên nền tảng mạng xã hội X, các cuộc tập trận của Lực lượng vũ trang Belarus và Nga tại Belarus được kéo dài đến ít nhất là ngày 12 tháng 11 và không có ngày nghỉ. Cuộc tập trận này đã được tổ chức liên tục kể từ ngày 29 tháng 4 năm 2022. Kể từ đó, cuộc tập trận giữa hai quốc gia này đã được kéo dài thêm 80 tuần.
Đáng chú ý là trong ngày 5/11, Belsat – một đài truyền hình nói tiếng Belarus duy nhất phát sóng từ Ba Lan đã đăng một video, trong đó cho thấy hình ảnh một đoàn xe, trong đó có xe quân sự có cắm cờ trắng-đỏ-trắng, tức là quốc kỳ của Ba Lan. Nguồn tin chờ xác nhận cho thấy đoàn xe này xuất hiện ở vùng biên giới Rivne giáp với Belarus.
Hiện Ba Lan chưa cho thấy động thái động thái phản hồi lại các tuyên bố cứng rắn của ông Medvedev. Điều nhận thấy hiện nay là dù không nói ra, nhưng Ba Lan tỏ ra nhất quyết thực hiện các khoản đầu tư quân sự để thực hiện tham vọng đưa quân đội của họ trở thành một đội quân khổng lồ. Theo tờ Politico, Chính phủ Ba Lan đã vạch ra kế hoạch tăng quân số lên 300.000 nhân sự – tăng từ 186.000 người như hiện nay – và trang bị cho họ xe tăng, tên lửa, hệ thống phòng không và máy bay mới, chủ yếu từ Mỹ và Hàn Quốc .
Quốc gia này cũng tăng chi tiêu quốc phòng lên 3,9% GDP trong năm nay – mức cao nhất trong số tất cả các thành viên NATO , vượt xa các quốc gia chi tiêu truyền thống hàng đầu là Mỹ và Hy Lạp với các mức lần lượt là 3,49% và 3,01%.
Tuy nhiên, sức mạnh thực sự của Ba Lan hiện đến đâu, vào liệu nước này sẽ làm được gì nếu xảy ra cuộc chiến tranh với người Nga? Trong một bài viết trên tờ InoSMI ngày 30/10 vừa qua, Tướng Tomasz Piotrowski, chỉ huy tác chiến của Lực lượng vũ trang Ba Lan, dự đoán khả năng xảy ra chiến tranh với Nga là hiện hữu.
“Cuộc chiến mà quân đội chúng ta đang chuẩn bị hôm nay sẽ bao trùm một phần lãnh thổ đất nước. Cuộc chiến sẽ rất tàn khốc, nó sẽ diễn ra ở mọi không gian: vật lý, mạng và ngoài không gian”, Tướng Tomasz Piotrowski trả lời khi được hỏi loại hình nào về cuộc chiến tranh với Nga. Ông nói thêm rằng, Ba Lan phải như một con nhím, được bảo vệ ở khắp mọi vị trí và không được sơ hở, vì quân đội Nga có thể tấn công vào tất cả điểm yếu của kẻ địch.
Tướng chỉ huy của Ba Lan tự tin rằng, Ba Lan sẽ tìm ra điểm yếu của Nga để khắc chế đối phương, nhưng ông thừa nhận một thực tế rằng, ngay cả quân đội lớn nhất của Ba Lan cũng sẽ không thể đối đầu với quân Nga.
Ông nói: “Chúng ta đang nói về một kẻ thù có khả năng huy động từ vài trăm nghìn đến vài triệu người để bổ sung cho Lực lượng vũ trang của mình. Điều này có nghĩa là điều quan trọng là chúng ta phải có quyền truy cập vào các công cụ phòng thủ tập thể, đồng minh; chúng ta cần những thuật toán như vậy để các lực lượng đồng minh này phản ứng đủ nhanh trước các mối đe dọa”.
Qua tuyên bố của tướng Tướng Tomasz Piotrowski, có thể thấy nếu xảy ra chiến tranh với Nga, thì Ba Lan nhất quyết sẽ khiến đồng minh Nato phải động binh cùng tấn công Moscow. Và sự lôi kéo hàng loạt quốc giao và cuộc chiến này càng rõ hơn khi ông nói rằng: “Chúng ta phải nhớ rằng chúng ta có trách nhiệm bảo vệ sự toàn vẹn biên giới của mình. Thông điệp của NATO, như Tổng thống Joe Biden đã nêu rõ, là rõ ràng: chúng tôi không từ bỏ một tấc đất. Đây là cuộc chiến mà chúng ta đang chuẩn bị”.