Từ châu Âu đến châu Á, thế giới đang chứng kiến những căng thẳng gia tăng trên nhiều mặt trận – từ chiến sự, an ninh đến thương mại. Các động thái mới của các cường quốc cho thấy trật tự toàn cầu đang biến động mạnh, đặt ra nhiều thách thức cho hòa bình và ổn định trong thời gian tới.
Nga ồ ạt tấn công bằng drone và tên lửa, Kiev chịu thiệt hại nặng nề
Trong đêm 23 rạng sáng 24/4/2025, Ukraine hứng chịu một trong những đợt tấn công dữ dội nhất trong thời gian gần đây. Theo thông tin từ chính quyền Kiev, ít nhất 10 người thiệt mạng và 75 người khác bị thương sau khi thủ đô bị tập kích bằng hàng loạt drone và tên lửa.
Cuộc tấn công được cho là quy mô lớn, với 70 tên lửa và 145 drone được Nga phóng đi nhằm vào sáu khu vực khác nhau trên lãnh thổ Ukraine. Trong đó, Kiev là nơi gánh chịu thiệt hại nhân mạng nghiêm trọng nhất, đánh dấu đợt không kích đẫm máu nhất kể từ đầu tháng.
Tổng thống Volodymyr Zelensky lên án hành động này, cho rằng đây là bằng chứng rõ ràng cho thấy Tổng thống Nga Vladimir Putin không có ý định chấm dứt cuộc chiến. Ông nhấn mạnh, các vụ oanh kích vào thủ đô là “thông điệp bạo lực” từ Điện Kremlin.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nga cho biết, các cuộc tấn công đều nhằm vào mục tiêu quân sự, bao gồm cơ sở hạ tầng phục vụ quốc phòng của Ukraine. Phía Nga khẳng định toàn bộ mục tiêu đã bị đánh trúng và phủ nhận việc cố ý nhắm vào dân thường.
Nga cảnh báo nguy cơ Thế chiến III nếu NATO hiện diện tại “vùng đất lịch sử”
Ngày 24/04/2025, trong cuộc trả lời phỏng vấn với hãng tin TASS, Thư ký Hội đồng An ninh Nga Sergei Shoigu đưa ra cảnh báo nghiêm trọng về khả năng bùng nổ xung đột toàn cầu nếu các lực lượng phương Tây đặt chân đến những khu vực mà Moscow xem là “vùng đất lịch sử” của mình.
Ông Shoigu nhấn mạnh, việc NATO triển khai binh sĩ tại các khu vực này có thể kích hoạt một cuộc đối đầu trực tiếp với Nga, và “về lâu dài, thậm chí dẫn đến chiến tranh thế giới thứ ba”. Ông cũng tái khẳng định lập trường của Nga về việc có quyền sử dụng vũ khí hạt nhân trong trường hợp bị tấn công từ bên ngoài.
Cảnh báo được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng leo thang sau phát biểu của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vào cuối tháng 3. Ông Macron từng gợi ý về khả năng triển khai “lực lượng trấn an” tới Ukraine – một đề xuất được Anh ủng hộ. Tuy nhiên, theo giới chức phương Tây, lực lượng này chỉ hoạt động tại các điểm chiến lược đã thống nhất với Kiev và mang tính chất phòng vệ, nhằm ngăn ngừa một cuộc tấn công mới từ Nga.
Vatican tổ chức quốc tang 9 ngày tiễn biệt Giáo hoàng Phanxicô
Vatican vừa chính thức thông báo sẽ tổ chức 9 ngày quốc tang để tưởng niệm Đức Giáo hoàng Phanxicô, bắt đầu từ Thứ Bảy, ngày 26/04/2025. Đây là một sự kiện trọng đại với nhiều nghi thức trang nghiêm, nhưng cũng mang đậm dấu ấn cá nhân của vị giáo hoàng vừa băng hà.
Khác với thông lệ trong các lễ tang giáo hoàng trước đây, linh cữu của Đức Phanxicô không được đặt trên bục cao mà nằm sát mặt đất – đúng như tâm nguyện khi còn sinh thời. Ngài mong muốn buổi lễ tiễn biệt diễn ra trong sự đơn sơ và khiêm nhường.
Tính đến ngày 24/04, hàng chục nghìn người hành hương từ khắp nơi trên thế giới vẫn tiếp tục đổ về Vương cung thánh đường Thánh Phêrô để tiễn biệt vị lãnh đạo tinh thần được kính trọng. Theo thông báo từ Vatican, đã có gần 50.000 người đến viếng linh cữu trong ngày hôm nay.
Đức giám sát chặt chẽ các hoạt động phá hoại do Nga hậu thuẫn
Ngày 23/04/2025, chính phủ Đức thông báo các cơ quan an ninh nước này đang theo dõi sát các hành vi bị nghi là phá hoại do Nga tổ chức nhằm vào các nước trong Liên minh châu Âu. Trong số đó có việc tuyển dụng cá nhân qua mạng xã hội để thực hiện các hành động gây bất ổn – một chiến thuật từng được cho là liên quan đến loạt vụ nổ bưu kiện xảy ra vào mùa hè năm ngoái.
Berlin nhấn mạnh đã có nhiều biện pháp nhằm làm suy yếu mạng lưới tình báo của Nga trên lãnh thổ Đức. Bộ Nội vụ nước này cho biết kể từ tháng 4/2022, đã có tổng cộng 40 nhà ngoại giao Nga rời khỏi Đức, trong đó một phần bị trục xuất vào năm 2023 vì nghi ngờ hoạt động gián điệp.
Thông tin trên cho thấy căng thẳng giữa Berlin và Moscow tiếp tục gia tăng trong bối cảnh châu Âu tăng cường phòng vệ trước nguy cơ tấn công phi truyền thống từ phía Nga.
12 bang Mỹ đồng loạt kiện chính quyền Trump vì chính sách thuế quan
Ngày 23/04/2025, một liên minh gồm 12 bang tại Hoa Kỳ, trong đó có Arizona, Oregon, New York và Minnesota, đã đệ đơn kiện phản đối quyết định áp thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Các bang cho rằng việc ông Trump viện dẫn Luật năm 1977 để ban hành các biện pháp thuế khẩn cấp là trái với quy định của Hiến pháp, bởi quyền điều chỉnh thuế quan thuộc về Quốc hội chứ không phải Tổng thống.
Trước đó một tuần, bang California cũng đã tiến hành thủ tục pháp lý tương tự nhằm phản đối chính sách thương mại của chính quyền Trump.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh các tác động của cuộc chiến thương mại đang ngày càng hiện rõ. Theo báo cáo được Cục Dự trữ Liên bang (FED) công bố cùng ngày, trong thời gian khảo sát kết thúc ngày 14/04, chi tiêu của người tiêu dùng – ngoại trừ lĩnh vực ô tô – đã giảm rõ rệt. Báo cáo cũng ghi nhận xu hướng người dân hạn chế du lịch và các doanh nghiệp thu hẹp hoạt động tuyển dụng.
Những con số này cho thấy căng thẳng thương mại đang ảnh hưởng đến kinh tế thực, làm dấy lên nhiều lo ngại từ cả người dân lẫn chính quyền địa phương.
Đài Loan nâng ngân sách ứng phó trước sức ép từ chính sách thuế mới của Mỹ
Ngày 24/04/2025, chính phủ Đài Loan thông báo sẽ tăng chi tiêu cho cả an ninh và kinh tế nhằm đối phó với các tác động từ chính sách thuế quan mới do Hoa Kỳ đề xuất. Theo đó, một khoản ngân sách trị giá 440 tỷ Đài tệ (tương đương 12,6 tỷ USD) sẽ được phân bổ cho các lĩnh vực trọng yếu như hỗ trợ thị trường lao động, cải thiện phúc lợi xã hội, phát triển giáo dục, đồng thời tăng cường khả năng phòng vệ quốc gia.
Trong khía cạnh an ninh, ngân sách mới sẽ được sử dụng để đẩy mạnh tuần tra ven biển, hiện đại hóa cơ sở vật chất và nâng cấp thiết bị quân sự.
Trước nguy cơ bị áp mức thuế 32% do chính quyền Tổng thống Donald Trump cảnh báo, Đài Bắc đã chủ động đưa ra các cam kết như mở rộng đầu tư tại Hoa Kỳ, gia tăng nhập khẩu năng lượng từ Mỹ và tăng ngân sách quốc phòng – những động thái nhằm xoa dịu quan hệ thương mại và duy trì sự ổn định trong mối quan hệ với Washington.
Trung Quốc trình làng drone gắn thiết bị lượng tử để phát hiện tàu ngầm ở Biển Đông
Trung Quốc vừa công bố một loại thiết bị bay không người lái (drone) mới được tích hợp công nghệ cảm biến lượng tử, có khả năng phát hiện tàu ngầm và lập bản đồ đáy biển tại những khu vực có từ trường phức tạp như Biển Đông.
Công nghệ này không chỉ phục vụ mục đích quân sự – như truy vết các hoạt động dưới biển sâu – mà còn được đánh giá có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực dân sự. Cụ thể, thiết bị có thể hỗ trợ công tác khảo cổ học, thăm dò dầu khí, và nghiên cứu địa chất nhờ khả năng đo lường và theo dõi tín hiệu từ tính với độ chính xác cao.
So với hệ thống dò từ MAD-XR do các nước phương Tây phát triển – vốn phức tạp và có chi phí đầu tư cao – giải pháp của Trung Quốc được cho là kinh tế hơn và phù hợp hơn với điều kiện khí hậu, địa lý tại khu vực vĩ độ thấp như Biển Đông.
Sự ra mắt của thiết bị này được xem là một bước tiến trong chiến lược tăng cường hiện diện và kiểm soát công nghệ dưới biển của Bắc Kinh.
Chính quyền Trump yêu cầu đóng cửa cơ quan đầu tư hạ tầng tại châu Phi
Ngày 23/04/2025, chính phủ Mỹ dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh chấm dứt hoạt động của Millennium Challenge Corporation (MCC) – một cơ quan lâu năm chuyên tài trợ các dự án phát triển cơ sở hạ tầng tại châu Phi.
Theo quyết định mới, MCC buộc phải rút khỏi tất cả các chương trình đang triển khai tại khu vực này, bao gồm các công trình giao thông và dự án nâng cấp hệ thống điện – nhiều trong số đó đang dang dở và chưa hoàn thành.
Millennium Challenge Corporation được thành lập vào năm 2004 dưới thời Tổng thống George W. Bush, với mục tiêu hỗ trợ các quốc gia tuân thủ các nguyên tắc của Hoa Kỳ về dân chủ, quản trị minh bạch và kinh tế thị trường. Kể từ khi đi vào hoạt động, MCC đã đầu tư khoảng 17 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng tại nhiều quốc gia, phần lớn nằm ở lục địa đen.
Tổ chức này từng nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ cả hai đảng tại Mỹ, và được xem là công cụ mềm trong chính sách đối ngoại của Washington. Việc đột ngột chấm dứt hoạt động của MCC tại châu Phi được đánh giá là bước đi có thể gây tác động lớn đến chiến lược ảnh hưởng toàn cầu của Mỹ trong khu vực đang cạnh tranh gay gắt với Trung Quốc.
Quân nhân Mỹ lĩnh án 7 năm tù vì chuyển tài liệu mật cho Trung Quốc
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ ngày 23/04/2025 thông báo một cựu quân nhân, ông Korbein Schultz, đã bị tuyên án 7 năm tù giam vì hành vi cung cấp thông tin mật cho tình báo Trung Quốc. Theo kết quả điều tra, từ tháng 5/2022 đến tháng 3/2024, Schultz đã nhận khoản tiền 42.000 USD để trao cho Bắc Kinh ít nhất 92 tài liệu nhạy cảm trước khi bị phát hiện và bắt giữ.
Trong số các tài liệu bị rò rỉ có nội dung phân tích kinh nghiệm chiến đấu từ cuộc xung đột tại Ukraina – những dữ liệu có thể được phía Trung Quốc sử dụng để xây dựng chiến lược phòng thủ hoặc tấn công trong trường hợp xảy ra xung đột tại eo biển Đài Loan.
Ngoài ra, nhiều tài liệu khác chứa thông tin về kế hoạch diễn tập quân sự của Mỹ tại Hàn Quốc và Philippines, cũng như thông số kỹ thuật liên quan đến một số loại thiết bị quân sự đang được sử dụng trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Vụ việc làm dấy lên lo ngại về mức độ thâm nhập tình báo và nguy cơ rò rỉ thông tin chiến lược của quân đội Hoa Kỳ trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị ngày càng căng thẳng với Trung Quốc.
Theo: RFI