Ông Trump tuyên bố Mỹ thu hai tỷ USD mỗi ngày nhờ thuế quan, khẳng định tiền đang “đổ vào Mỹ chưa từng thấy”, nhiều nước muốn đàm phán lại.
- Thông tin mới nhất về lịch tuyển sinh ngành Công an nhân dân 2025
- Cấm điện thoại trong trường học: Một quyết định thay đổi toàn diện một ngôi trường Mỹ
- Thuế Mỹ – Khi hàng Việt đối mặt với được và mất
Ngày 8/4, tại một sự kiện ở Phòng Đông của Nhà Trắng nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp than đá, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng nước Mỹ đang thu về hai tỷ USD mỗi ngày nhờ chính sách thuế quan. Theo ông, tiền đang “đổ vào nước Mỹ ở mức chưa từng thấy”, và rất nhiều quốc gia đang tìm cách đàm phán lại để tránh bị áp thuế. Phát biểu này nhanh chóng thu hút sự chú ý của dư luận trong và ngoài nước, làm dấy lên các tranh luận về hiệu quả thật sự của chính sách thuế quan, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động.
Thuế quan – Công cụ tăng thu ngân sách hay gánh nặng cho người tiêu dùng?
Khía cạnh tích cực: Tăng thu ngân sách và sức ép đàm phán
Không thể phủ nhận rằng trong nhiệm kỳ của ông Trump, việc áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, châu Âu và một số nền kinh tế lớn khác đã mang lại nguồn thu đáng kể cho ngân sách liên bang. Theo dữ liệu từ Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Mỹ (CBP), trong một số giai đoạn cao điểm, thu nhập từ thuế nhập khẩu có thể đạt hàng trăm triệu USD mỗi ngày.
Ngoài ra, việc áp thuế còn là công cụ gây sức ép hiệu quả trong đàm phán thương mại, buộc nhiều đối tác phải xem xét lại các thỏa thuận được cho là bất lợi với Mỹ. Đây là điểm nhấn trong chính sách “Nước Mỹ trên hết” mà ông Trump kiên trì theo đuổi.
Tác động ngược: Người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ phải trả giá
Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế chỉ ra rằng thuế quan thực chất không phải “tiền từ trên trời rơi xuống”. Khi Mỹ đánh thuế lên hàng hóa nhập khẩu, phần lớn chi phí này sẽ được nhà xuất khẩu chuyển sang người tiêu dùng Mỹ dưới hình thức giá cả tăng.
Nhiều doanh nghiệp Mỹ, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất và nông nghiệp, chịu ảnh hưởng nặng nề do giá nguyên liệu đầu vào tăng, trong khi sản phẩm đầu ra khó cạnh tranh. Một số công ty thậm chí phải sa thải nhân công hoặc tạm ngừng hoạt động vì chi phí vận hành quá cao.
Hai tỷ USD mỗi ngày – Con số thực tế hay tuyên bố chính trị?
Phát biểu của ông Trump nhấn mạnh rằng Mỹ đang thu “hai tỷ USD mỗi ngày” từ thuế quan. Tuy nhiên, ông không cung cấp chi tiết cụ thể nào về cách tính toán con số này, cũng như không nêu rõ các mặt hàng, khu vực hay giai đoạn cụ thể.
Góc nhìn dữ liệu: Thu nhập từ thuế quan có tăng nhưng chưa bền vững
Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), trong năm 2019 – năm cao điểm của chiến tranh thương mại, thu nhập từ thuế quan đạt khoảng 71 tỷ USD, tương đương khoảng 195 triệu USD/ngày – thấp hơn rất nhiều so với tuyên bố của ông Trump. Con số hai tỷ USD có thể bao gồm các tác động gián tiếp, hoặc là tổng hợp của nhiều yếu tố ngoài thuế quan thuần túy.
Tuyên bố mang tính định hướng chính sách
Tuyên bố này nhiều khả năng phản ánh quan điểm chính trị của ông Trump, nhằm củng cố thông điệp rằng chính sách thương mại cứng rắn đang “mang lại lợi ích thực tế” cho người Mỹ. Đây cũng là cách ông củng cố hình ảnh lãnh đạo mạnh mẽ trong bối cảnh ông đang tiếp tục vận động tranh cử.
Tác động dài hạn: Lợi ích chiến lược hay rủi ro toàn cầu?
Mỹ có thể giành lại lợi thế sản xuất
Một trong những mục tiêu dài hạn của chính sách thuế quan là đẩy các công ty quay lại Mỹ để sản xuất nhằm tránh thuế nhập khẩu. Trong một số ngành như thép, bán dẫn hoặc năng lượng, xu hướng “hồi hương công nghiệp” đã bắt đầu diễn ra.
Nhưng chiến tranh thương mại có thể gây tổn hại cho chuỗi cung ứng toàn cầu
Dù mang lại một số lợi ích ngắn hạn, việc áp thuế diện rộng có nguy cơ làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, gây ra tình trạng lạm phát chi phí và giảm tăng trưởng. Đặc biệt với các ngành phụ thuộc vào linh kiện và nguyên liệu nhập khẩu, chính sách này có thể tạo ra áp lực lớn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Thuế quan – Công cụ hai mặt, cần được sử dụng thận trọng
Tuyên bố của ông Donald Trump về việc Mỹ thu về hai tỷ USD mỗi ngày nhờ thuế quan là một phát biểu mạnh mẽ, mang tính chính trị cao, nhưng cần được nhìn nhận một cách cẩn trọng và phân tích dựa trên dữ liệu thực tế.
Chính sách thuế quan có thể mang lại lợi ích chiến lược nếu được triển khai bài bản và có lộ trình rõ ràng. Tuy nhiên, nếu lạm dụng hoặc thiếu minh bạch, nó cũng có thể gây ra những hệ lụy kinh tế không nhỏ, cả ở trong nước lẫn trên toàn cầu.