Từ châu Á đến châu Phi, rất nhiều quốc gia đang trở thành mục tiêu tiềm năng để Trung Quốc thiết lập căn cứ quân sự, theo Nikkei Asia ngày 22/12.
Trung Quốc đang tìm cách thiết lập sự hiện diện quân sự ở Guinea Xích đạo, một quốc gia ở Trung Phi. Đây sẽ là căn cứ quân sự thứ hai của Trung Quốc ở châu Phi và là căn cứ đầu tiên dọc theo Đại Tây Dương. Căn cứ quân sự đầu tiên của Trung Quốc tại châu Phi là ở Djibouti thuộc vùng Sừng châu Phi.
Bắc Kinh sẽ tiếp tục nhắm tới các quốc gia khác để thiết lập căn cứ quân sự, không chỉ giới hạn ở nước nhỏ, theo nhận định của các nhà phân tích.
Tuy nhiên, Bắc Kinh sẽ lựa chọn các phương án căn cứ quân sự một cách cẩn thận. Trung Quốc cần đảm bảo rằng bất kỳ quốc gia sở tại nào cũng đủ ổn định về mặt chính trị, để Bắc Kinh không bị thất thế, nếu lãnh đạo địa phương bị lật đổ.
Căn cứ quân sự tiếp theo của Trung Quốc sẽ ở nước nào?
Ông Paul Nantulya, một cộng sự nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Châu Phi, cho biết: “Không nghi ngờ gì nữa, Trung Quốc có rất nhiều phương án lựa chọn để thiết lập căn cứ”.
“Chắc chắn Trung Quốc sẽ không công khai các cuộc thảo luận mà họ đang tiến hành với các nước châu Phi về các vấn đề có tính chất quân sự; vì những vấn đề này có xu hướng gây tranh cãi”.
Ông nói: “Tuy nhiên, nếu chúng ta nhìn vào các mô hình hành vi hoạt động của Trung Quốc, sẽ có một số cân nhắc mà chính phủ Trung Quốc sẽ tính đến”.
Đầu tiên, Trung Quốc có thể sẽ lựa chọn các đối tác mà họ có quan hệ chiến lược cấp cao nhất, theo ông Nantulya. Trong số năm cấp quan hệ đối tác mà Trung Quốc có, “quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện” là cấp cao nhất. Những nước phù hợp với danh mục đó là Ethiopia, Guinea, Kenya, Mozambique, Namibia, Tanzania và Zimbabwe.
Nhưng Zimbabwe khó đoán về mặt chính trị, vì vậy khả năng sẽ không được lựa chọn. Ông Nantulya nói: “Ngay cả khi quan hệ đang bền chặt, bất cứ khi nào có dấu hiệu bất ổn, Trung Quốc đều tỏ ra rất thận trọng và rất cố chấp.”
Ông Nantulya cho biết, Bắc Kinh cũng sẽ ủng hộ các quốc gia có ảnh hưởng trong Liên minh châu Phi. Từ đó, Trung Quốc có thể huy động sự ủng hộ và giảm thiểu sự phản kháng đối với việc thiết lập căn cứ quân sự của Trung Quốc.
Các động thái của Trung Quốc đã khiến Washington cảnh giác. Trong khi đó, việc Mỹ chuyển trọng tâm quân sự sang Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương có thể để lại những sơ hở tại châu Phi cho Trung Quốc.
Không chỉ châu Phi, các nước châu Á cũng lọt vào tầm ngắm
Một báo cáo thường niên về khả năng quân sự của Trung Quốc do Bộ Quốc phòng Mỹ công bố tháng trước cho biết Bắc Kinh có khả năng xem xét xây dựng các cơ sở ở Campuchia, Myanmar, Thái Lan, Singapore, Indonesia, Pakistan, Sri Lanka, UAE, Kenya, Seychelles, Tanzania, Angola và Tajikistan.
Theo truyền thông Mỹ, Trung Quốc đã bí mật xây dựng một cơ sở bị nghi là căn cứ quân sự tại một cảng biển ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Thông tin cho biết, dự án này đã bị tạm dừng sau khi Washington cảnh báo rằng nó có thể đe dọa quan hệ giữa Mỹ và UAE.