Tại cuộc họp báo ngày 22/4 giờ Mỹ (tức sáng 23/4 giờ Hà Nội), Ngoại trưởng Pompeo lên án Trung Quốc lợi dụng tình hình thế giới đang tập trung chống dịch Covid-19 để bắt nạt, ức hiếp các nước láng giềng, gây rối loạn Biển Đông.
Reuters dẫn phát biểu của Ngoại trưởng Mike Pompeo tại cuộc họp báo rằng, khi dịch bệnh Covid-19 lan rộng toàn cầu thì Trung Quốc đã leo thang các hoạt động quân sự và hành vi ức hiếp các nước láng giềng ở Biển Đông cũng như với Hồng Kông, Đài Loan. Ngoại trưởng Mỹ dẫn chứng việc tàu cá Việt Nam bị tàu hải cảnh Trung Quốc đâm chìm.
“Chúng tôi thấy Trung Quốc đang gia tăng áp lực quân sự lên Đài Loan và các nước láng giềng ở Biển Đông, thậm chí họ còn đi xa tới mức đâm chìm tàu cá của Việt Nam”, ông Pompeo lên án.
Ngoại trưởng Mỹ nói thêm rằng các nước trong khu vực, những quốc gia đang bị Trung Quốc gây hấn cần có hành động nhanh chóng và cương quyết. Ngoại trưởng Mỹ khẳng định trong ngày 23/4 ông sẽ nói chuyện với những người đồng cấp tại các nước trong khu vực ASEAN.
“Mỹ cực lực phản đối thói bắt nạt của Trung Quốc. Hy vọng các nước khác cũng sẽ bắt Trung Quốc phải chịu trách nhiệm”, Ngoại trưởng Mỹ nói.
Những ngày qua, phía Mỹ không dừng ở các phát biểu mà đã có những động thái răn đe thói diều hâu trên Biển Đông của Trung Quốc. Một ngày trước phát biểu của Ngoại trưởng Pompeo, người phát ngôn viên Bộ tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ xác nhận thông tin tàu đổ bộ USS America và tuần dương hạm USS Bunker Hill thuộc biên chế của Hạm đội 7, đã được dẫn đến Biển Đông. Dù phía Mỹ không tiết lộ vị trí hiện tại của hai chiến hạm, song theo giới thạo tin, thì cặp “soái hạm” này đang di chuyển theo hướng áp sát tàu khảo sát Hải Dương 8 đang ở ngoài khơi Malaysia.
Cùng ngày, Philippines – quốc gia đang bị Trung Quốc “bắt nạt” đã có những động thái thể hiện lập trường phản đối.
Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin viết trên Twitter cho hay, nước này đã gửi hai công hàm phản đối Trung Quốc liên quan đến các hành vi xấc xược trên Biển Đông.
Công hàm đầu tiên Philippines phản đối việc súng rađa Trung Quốc chĩa vào tàu Hải quân Philippines “ở vùng biển Philippines”.
Công hàm thứ hai về việc Trung Quốc tuyên bố “các phần lãnh thổ Philippines thuộc về tỉnh Hải Nam”.
Đại sứ Philippines cho biết trong ngày 22/4, Đại sứ quán Trung Quốc đã nhận hai công hàm trên.