Tại sao phải mất nhiều thời gian để kiểm phiếu trong cuộc bầu cử giữa kỳ ở Hoa Kỳ, sự thật về việc chậm trễ này; rốt cuộc cử tri nhìn nhận cựu TT Trump ra sao? Tiến sĩ Tạ Điền (Xie Tian), giảng sư Trường Kinh doanh Aiken thuộc Đại học Nam Carolina, Hoa Kỳ vừa có những bình luận về sự việc.
Thời gian kiểm phiếu quá dài
Sau vài ngày kiểm phiếu, đến nay Đảng Dân chủ có 50 ghế, vượt lên Đảng Cộng hòa (49 ghế) để giành quyền kiểm soát Thượng viện; tại Hạ viện, đảng Cộng hòa đang dẫn trước, tuy nhiên việc kiểm phiếu vẫn tiếp tục, vì thế chưa thể có thắng lợi chính thức cho cánh hữu.
Theo Tiến sĩ Tạ Điền, kết quả cuối cùng vẫn chưa được đưa ra, điều này thực sự khiến Hoa Kỳ xấu hổ. Hoa Kỳ là quốc gia phát triển, công nghệ tiên tiến nhất thế giới, nhưng lại luôn có những lý do được lấy ra để biện giải cho việc thu, kiểm phiếu chậm trễ. ‘Nhất định phải có điều gì đó không ổn, giống như cuộc bầu cử tổng thống năm 2020’, ông Điền nhìn nhận.
Các cuộc thăm dò trái với kết quả hiện tại
Tiến sĩ Điền phân tích thêm: “Chúng ta không thấy cơn bão đỏ hay sóng thần đỏ mà nhiều người mong đợi. Tại sao vậy? Tôi nghĩ đã có vấn đề ở đây”.
Vị giảng sư này dẫn chứng: Không lâu trước ngày bầu cử giữa kỳ, đài CNN được biết đến là một kênh truyền thông thiên cánh tả, đã tiến hành một cuộc thăm dò. Tiêu điểm thăm dò là đánh giá của người dân Hoa Kỳ về tình hình kinh tế đất nước, khả năng cầm quyền của Đảng Dân chủ, v.v. Kết quả thăm dò, số người Mỹ rất không hài lòng với chính quyền của ông Biden chiếm 30 – 40%; số người cực kỳ bất bình bình cũng ở mức 30-40%. CNN tính trung bình khoảng 74% người, tức là ¾ người dân Mỹ được hỏi trả lời “không hài lòng” với những gì đang diễn ra.
“Con số đó thực sự nên được phản ánh trong cuộc bầu cử Hạ viện. Nhưng bây giờ chúng ta không thấy nó xảy ra. Hạ viện có hơn 400 ghế bầu lại, song chúng ta không thấy đảng Cộng hòa chiếm 74% số ghế, giống như thăm dò của CNN để tạo ra một làn sóng đỏ. Mà dẫu không được 74%, thì phe cánh hữu cũng phải đạt phiếu bầu ở mức 60-70%, nhưng đó không phải là những gì chúng ta đang được thấy”.
Trước việc đảng Cộng hòa không giành được Thượng viện, Tiến sĩ Tạ Điền cho rằng, đây là lợi thế để đảng Dân chủ có thể thúc đẩy các đề cử của Tổng thống Biden.
Thượng viện có quyền bổ nhiệm hay bãi nhiệm nhiều nhân sự, đồng thời có thể phê chuẩn hoặc phủ quyết nhiều việc bổ nhiệm và bãi nhiệm nhân sự do tổng thống đề xuất, bao gồm một số vị trí bộ trưởng quan trọng, cũng như các vị trí thẩm phán, và cả các ghế thẩm phán Tòa án Tối cao đều do Thượng viện quyết. Vì vậy, việc để Thượng viện rơi vào tay đảng Dân chủ sẽ khiến đảng Cộng hòa rất hạn chế trong việc kiểm soát quyền lực. Như vậy, cục diện sau bầu cử giữa kỳ lần này sẽ ảnh hưởng trực tiếp rất lớn đến bước đi tiếp theo của Hoa Kỳ.
Cựu TT Trump mới là người ‘chiến thắng’
Vị giảng sư Đại học Nam Carolina nói thêm: “Đáng ra bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Hoa Kỳ là một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm đối với tổng thống đương nhiệm, nhưng giờ đây nó thực sự là một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm đối với cựu TT Trump. Nếu xem xét kỹ, sẽ thấy thực sự là vậy.
Tại sao lại vậy, bởi làn sóng đỏ ủng hộ MAGA (Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại) của ông ấy đã giúp cho các ứng viên do Trump ủng hộ giành được chiến thắng lớn.
Theo thống kê, hơn 200 người ông Trump ủng hộ đã giành chiến thắng, trong khi số người thua cuộc là 19. Tỷ lệ thắng cao tới 90-95%. Đây thực sự là chiến thắng của cựu TT Trump.
Trong những người chiến thắng, có hơn 20 thống đốc và 33 ghế thượng nghị sĩ, nhiều ghế trong Hạ viện, và một số tổng chưởng lý của bang. Đó chính là một lời khẳng định của ông Trump, và cũng là hy vọng thực sự của người dân Mỹ để trở lại với các giá trị truyền thống, từ bỏ xu hướng xã hội chủ nghĩa của lá phiếu cánh tả”.
Liệu chính sách viện trợ Ukraine của Mỹ có thay đổi?
Bất kể kết quả của cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ như thế nào, chính sách viện trợ của Mỹ dành cho Ukraine vẫn không thay đổi – ông Điền nhận định.
“Trước đây có thông tin cho rằng con trai của Biden, Hunter Biden, đã nhận được rất nhiều tiền từ các công ty Ukraine, và bây giờ vẫn vậy.
Đến nay, Hoa Kỳ đã viện trợ cho Ukraine gần 100 tỷ USD, nhưng người Ukraine nói rằng không nhận được nhiều thế; họ chỉ nhận được 1/10, 2/10 số đó. Mỹ cũng tuyên bố cũng cấp rất nhiều vũ khí cho Ukraine, nhưng trong lúc chiến sự, việc tiền và vũ khí hỗ trợ có đến đúng địa chỉ hay không, không ai dám chắc”.
Tiến sĩ Tạ Điền còn tiết lộ rằng “có những vũ khí mà phía Hoa Kỳ bán cho Ukraine đã bị một số người bán lại trên thị trường vũ khí thế giới để kiếm tiền”.
Đánh giá về tác động của cuộc bầu cử giữa kỳ, ông Điền cho rằng: “Hoa Kỳ là cường quốc lớn mạnh nhất thế giới, đương nhiên sự kiện này sẽ tác động đến toàn cầu”.
“Nhưng liệu cuộc bầu cử của họ (Hoa Kỳ) có thực sự tự do, cởi mở, công bằng và chính trực hay không, chúng ta đều muốn biết. Đã quá nhiều chuyện xảy ra ở tổng tuyển cử năm 2020. Mọi thứ! Cả thế giới đang dõi theo từng biến động của nó và sự kiện này thực sự là một phép thử đối với nền dân chủ.
Chúng ta cũng cảm nhận được rằng, khi nhân tâm băng hoại, đạo đức suy đồi, thì bất luận là thể chế nào cũng khó bảo đảm được các cuộc bầu cử diễn ra công bằng và tự do. Điều tồi tệ là mối họa gian lận có thể lan ra hàng loạt quốc gia, đó thực sự là vấn nạn có tính toàn cầu”.