Chính phủ mới của Australia tuyên bố sẽ thay đổi phương cách ngoại giao với Trung Quốc, đó là “nói nhẹ nhàng kèm 1 cậy gậy lớn”. Giới quan sát đang chờ đón xem cây gậy lớn đó là gì?
Ông Anthony Albanese của Đảng Lao động Úc vừa nhậm chức thủ tướng vào ngày 23/5 vừa qua. Chính phủ của ông hứa hẹn sẽ bảo vệ các giá trị của Úc đồng thời cải thiện mối quan hệ với Trung Quốc.
Dưới thời chính phủ tiền nhiệm, Trung Quốc đã cắt đứt các cuộc điện thoại và gặp gỡ cấp bộ với Australia trong hơn 2 năm, theo các tài liệu mà The Guardian thu được gần đây. Thực tế này cung cấp “cái nhìn sâu sắc hơn về chiến lược với Trung Quốc của Thủ tướng Morrison trước thất bại bầu cử vào tháng trước”.
Chính phủ tiền nhiệm Australia bị Trung Quốc đóng băng ngoại giao hơn 2 năm
Theo bản ghi chú của Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia, chính phủ Morrison trước đây đã “sẵn sàng tham gia đối thoại với Trung Quốc bất cứ lúc nào”. Nhưng mối quan hệ giữa Australia và Trung Quốc luôn ở trong tình trạng “căng thẳng đáng kể”.
Các bộ trưởng của chính phủ Úc đã bị ngăn chặn không cho gặp gỡ hoặc gọi điện với những người đồng cấp Trung Quốc trong hơn hai năm, mặc dù các nhà ngoại giao và công chức cấp thấp hơn vẫn giữ liên lạc.
Tình trạng đóng băng cấp cao đã kết thúc khi tân phó thủ tướng Richard Marles nói chuyện khoảng một giờ với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa tại Singapore vào đầu tháng 6.
Guardian Australia đã thu được một số tài liệu theo luật tự do thông tin. Trong đó, có tài liệu cho thấy chính phủ tiền nhiệm Morrison đã chuẩn bị câu trả lời trong trường hợp bị chất vấn về những “luận điệu đôi khi nóng nảy” về Trung Quốc.
Một câu hỏi được chuẩn bị sẵn là “Chính phủ có nên làm nhiều hơn và nói ít hơn không?”. Chính phủ Morrison chuẩn bị câu trả lời rằng: “Chính phủ đã cam kết đứng vững để bảo vệ chủ quyền, các giá trị và nguyên tắc của chúng ta…. Đôi khi điều đó có nghĩa là phải nói ra những vấn đề mang tính nguyên tắc và mối quan tâm.”
Chính phủ mới sẽ nói nhẹ nhàng kèm “cây gậy lớn”
Tân phó thủ tướng Marles cho biết chính phủ Albanese sẽ tiếp tục bảo vệ các lợi ích và giá trị của Australia, nhưng với một “giọng điệu” khác.
Ông đã hứa sẽ tránh “những cú đánh vào ngực mà chúng ta đã thấy từ chính quyền cũ”. Thay vào đó, chính phủ Australia sẽ “nói nhẹ nhàng và mang theo một cây gậy lớn”.
Chính phủ Albanese của Đảng Lao động Úc lên nắm quyền từ tháng 5 vừa qua. Các quốc gia đang theo dõi xem Australia sẽ thiết lập chính sách ngoại giao như thế nào đối với Trung Quốc.
Đại sứ mới của Trung Quốc tại Australia, Xiao Qian, dự kiến sẽ có bài phát biểu về quan hệ với Australia tại một sự kiện ở Sydney vào chiều 24/6.
Hôm 21/6, ông Xiao đã gặp thư ký quốc gia của đảng Lao động Úc, Paul Erickson. Ông Erickson đã thông báo với đại sứ Trung Quốc rằng quan điểm của Australia về việc triển khai 5G, nhân quyền, tình trạng can thiệp từ nước ngoài, Hồng Kông, Đài Loan và Biển Đông cũng giống như quan điểm của chính phủ trước đây.